گوناگون

طرح توزیع مواد مخدر دولتی یا تریاک دولتی چیست

طرح توزیع مواد مخدر دولتی یا تریاک دولتی

از یک هفته پیش، زمزمه‌های مواد مخدر دولتی و تریاک دولتی در تلویزیون، روزنامه و اینترنت شنیده می‌شود. طرح توزیع مواد مخدر دولتی که مردم از آن با نام تریاک دولتی هم یاد می‌کنند واکنش‌های گوناگونی را در پی داشت. نهادهای گوناگون کشور مانند مجلس، قوه‌ی قضاییه، دولت، سازمان بهزیستی و … از این طرح حمایت کردند و آن را گامی ارزشمند در راستای کاهش مصرف مواد مخدر و بهبود سطح سلامت جسمانی – روانی معتادان می‌دانند. برخی از صاحب‌نظران، جامعه‌شناسان، روان‌شناسان، روان‌پزشکان و پزشکان از این طرح دفاح کردند و برخی این طرح را شکست‌خورده و ناکارآمد می‌دانند. مردم نیز واکنش‌های گوناگونی به این طر ح نشان دادند و حتی شایعه‌هایی مطرح شد که این کار در راستای افزایش معتادان انجام خواهد گرفت و اثری در کاهش اعتیاد نخواهد داشت. من به عنوان یک روان‌شناس ۳ سال سابقه‌ی درمانگری در زمینه‌ی سوء مصرف مواد دارم و در این نوشته به بررسی موضوع مواد مخدر دولتی یا همان تریاک دولتی خواهم پرداخت.

طرح توزیع مواد مخدر دولتی برای مبارزه با تجارت و قاچاق مواد مخدر

تجارت و قاچاق مواد مخدر، پس از تجارت نفت و اسلحه، سومین تجارت پر سود در جهان است. این تجارت پر سود، سالانه میلیاردها دلار خسارت به جامعه‌ی جهانی و کشورهای گوناگون تحمیل می‌کند. همان‌گونه که می‌دانید تجارت به پیوستگی عرضه و تقاضا وابسته است. پس تا هنگامی که تقاضای مصرف مواد مخدر در جهان وجود داشته باشد تجارت مواد مخدر دنباله خواهد داشت.

دولت‌ها در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی، جلوگیری از خسارت اقتصادی و نیز حفظ سلامت روان جامعه به روش‌های گوناگون با تولید، عرضه و مصرف مواد مخدر مبارزه می‌کنند. برای رسیدن به این هدف در هر کشوری مراکزی به عنوان مراکز درمان سوء مصرف مواد راه‌اندازی شده است تا به ترک اعتیاد معتادان کمک کنند و با بازپروری آن‌ها روند مصرف را کاهش دهند. از سوی دیگر دولت‌ها در تلاشند تولید مواد مخدر را نیز ریشه‌کن کنند اما بحث عرضه‌ی مواد مخدر نیز بسیار مهم است. اگر بتوانیم رابطه‌ی میان عرضه‌کننده‌ی مواد مخدر و مصرف‌کنندگان را قطع کنیم تولید و مصرف مواد مخدر نیز کاهش خواهد یافت.

طرح توزیع مواد مخدر دولتی به منظور قطع ارتباط میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر به تصویب رسیده است.  در این طرح دولت تلاش خواهد کرد با توزیع کنترل شده تریاک به گروه‌هایی خاص، رابطه‌ی توزیع و مصرف را قطع و به کاهش مصرف بیانجامد.

 

پیشینه‌ی توزیع مواد مخدر دولتی در جهان

توزیع مواد مخدر دولتی طرحی تازه در جهان نیست. این طرح با شیوه‌های گوناگون در کشورهای جهان انجام شده است. سیاست پرتقال در برابر مواد مخدر یکی از برجسته‌ترین نمونه‌هاست. پرتقال در سال ۲۰۰۱ از مصرف هر گونه مواد مخدر جرم‌زدایی کرد. دولت پرتقال با این کار زمینه را برای کاهش چشمگیر بهای مواد مخدر فراهم کرد. هنگامی که قیمت مواد مخدر کاهش یابد سود قاچاقچیان کم می‌شود و به مرور این تجارت صرفه‌ی اقتصادی نخواهد داشت. دولت پرتقال مراکز درمان سوء مصرف مواد (ترک اعتیاد) را گسترش داد و با گذشت ۵ سال از آغاز این طرح آمارها نشان داد که مصرف مواد مخدر در پرتقال به طور چشمگیری کاهش یافته است. کشور پرتقال یک نمونه‌ی موفق در کاهش مصرف مواد مخدر در جهان است.

در دیگر کشورهای اروپایی مانند سوییس، هلند، فرانسه و … نیز طرح‌هایی برای جرم‌زدایی از مصرف برخی انواع مواد مخدر به منظور کاهش مصرف و جلوگیری از گسترس سوء مصرف به انجام درآمده است. در برخی از کشورها مانند سوئیس و فرانسه بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به منظور توزیع مواد مخدر دولتی به معتادان راه‌اندازی شده است. در این مراکز، موادهای مخدر خطرناک مانند هروئین، کراک و کوکائین از معتادان دریافت می‌شود و به جای آن معتادان مواد مخدر کم‌خطرتر همراه با کیت تزریق دریافت می‌کنند. این طرح کمک می‌کند تا معتادان بتوانند ریسک استفاده از موادهای مخدر ناسالم و تقلبی را برطرف کنند و از مواد مخدر مطمئن بهره‌مند شوند.

آزادی ماریجوانا در آمریکا و کانادا نیز نمونه‌ای از طرح‌های کاهش و کنترل سوء مصرف مواد مخدر است که موفقیت آمیز بوده. آمارها نشان می‌دهد آزاد کردن مصرف ماریجوانا و حشیش به کاهش مصرف مواد مخدر و نیز جلوگیری از مصرف موادهای خطرناک مانند هروئین و کراک می‌انجامد.

پیشینه‌ی توزیع مواد مخدر دولتی در ایران

پیشینه‌ی اعتیاد و توزیع مواد مخدر دولتی پیش از انقلاب

مسیر مبارزه با مواد مخدر در ایران فراز و نشیب‌های فراوانی داشته است. در زمان حکومت پهلوی مبارزه با مواد مخدر به طور جدی اجرا شد. حکومت پهلوی تلاش کرد تا با دستگیری و مجازات قاچاقچیان بتواند رابطه‌ی عرضه و تقاضای مواد مخدر را قطع کند اما این طرح چندان موفقیت‌آمیز نبود. پس از آن طرح توزیع تریاک دولتی در ایران مطرح شد. در این طرح به معتادانی که سن بالا داشتند سهمیه تریاک داده می‌شد. حکومت پهلوی با توزیع تریاک دولتی توانست گام بزرگی در راه قطع ارتباط عرضه و تقاضای تریاک بردارد.

پیشینه‌ی اعتیاد و توزیع مواد مخدر دولتی پس از انقلاب

پس از پیروزی انقلاب، طرح توزیع تریاک دولتی کنار گذاشته شد و مبارزه با قاچاق مواد مخدر شکل جدی‌تری به خود گرفت. جمهوری اسلامی تلاش کرد با دستگیری، مجازات و اعدام، قاچاقچیان را از توزیع مواد مخدر بازدارد اما این طرح همانند آن‌چه در دوران حکومت پهلوی هم انجام گرفت سودمند نبود.

با گذر زمان طرح جرم‌زدایی از مصرف مواد مخدر مطرح شد. معتادان که پیش از این به عنوان مجرم شناخته می‌شدند بیمار به شمار آمدند. این جمله از آن زمان باب شد که «معتاد مجرم نیست معتاد بیمار است». در این هنگام جمهوری اسلامی ایران به گشایش مراکز درمانی ترک اعتیاد اقدام کرد. اعتیاد که پیش از این جرم بود یک بیماری رفتاری و روانی شناخته شد و سازمان‌هایی مانند بهزیستی، مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت همکاری‌هایی در راستای درمان اعتیاد در کشور برداشتند که هم‌چنان هم دنباله دارد.

طرح دارودرمانی به کمک متادون و بوپرنورفین یکی از برجسته‌ترین طرح‌هایی بود که در ایران انجام شد. مرازکر درمان سوء مصرف مواد با پذیرش معتادان به ارائه‌ی خدمات دارو درمانی و روان‌درمانی می‌پردازند. در این طرح داروهای متادون و بوپرنورفین (که دارای مورفین نیستند) به منظور جلوگیری از احساس نیاز جسمانی و روانی به مواد مخدر به معتادان داده می‌شود. این معتادان در کنار دارو درمانی زیر نظر پزشک، دوره‌های روان‌درمانی را زیر نظر روان‌شناس می‌گذرانند تا بتوانند مصرف مواد مخدر را برای همیشه ترک کنند. این شیوه‌ی درمانی بسیار موثر بوده و هم‌چنان هم دنباله دارد. اما مصرف متادون و بوپرنورفین نیز باید به مرور زمان کنار گذاشته شود تا به وابستگی دارویی نیانجامد.

در کلینیک‌های درمان سوء مصرف مواد به معتادانی که سن بالا دارند یا قطع مصرف مورفین برایشان خطرناک باشد اپیوم تجویز می‌شود. شربت اپیوم که با نام شربت تریاک هم شناخته می‌شود در واقع تریاک مایع و رقیق شده است که به معتادانی داده می‌شود که نمی‌توانند تحت درمان متادون و بوپرنورفین باشند چون به دلیل شرایط سنی یا جسمانی قطع مورفین برای آن‌ها آسیب جسمانی به همراه خواهد داشت. پس در ایران سال‌هاست که طرح توزیع مواد مخدر دولتی به صورت محدود و کنترل شده جریان دارد.

اجرای طرح توزیع مواد مخدر دولتی یا توزیع تریاک دولتی

همان‌گونه که گفته شد طرح توزیع تریاک دولتی چیزی تازه در ایران نیست. تا پیش از این هم تریاک به صورت شربت اپیوم در مراکز درمان سوء مصرف مواد در دسترس معتادان قرار داشت اما طرح پیشنهادی با طرحی که در گذشته اجرا می‌شد تفاوت‌هایی دارد. طرح ارائه شربت اپیوم در کلینیک ترک اعتیاد، یک طرح عمومی به شمار می‌آید اما طرح توزیع تریاک دولتی طرحی است که به صورت محدود اجرا خواهد شد پس گستردگی طرح پیشنهادی از طرح اپیوم کم‌تر است.

این طرح در فاز نخست تنها کسانی که سن بالا دارند و یا در گروه‌های کم‌درآمد و بی‌خانمان جای می گیرند را شامل می شود و ممکن است به مرور به صورت گسترده‌تری اجرا شود. اجرای کنترل شده‌ی این طرح می‌تواند آمار قابل اعتمادی را از میزان اثربخشی آن نشان دهد. پس این طرح اگر نتایج مثبتی به همراه داشته باشد می‌تواند به شکل گسترده‌تری انجام شود و ممکن است به آزادی مواد مخدر فاقد مورفین مانند ماری‌جوانا و حشیش نیز بیانجامد. آزادسازی مصرف ماری‌جوانا و حشیش می‌تواند به کاهش مصرف موادهای خطرناک‌تر بیانجامد پژوهش‌ها نشان داده است که مواد مخدر فاقد مورفین مانند ماری‌جوانا آسیب جسمانی و روانی کم‌تری را نسبت به مواد دارای مورفین مانند تریاک و شیره به همراه دارد.

به عنوان یک روان‌شناس که چند سال تجربه‌ی کار در این زمینه دارد طرح توزیع مواد مخدر دولتی را طرحی مثبت و سازنده می‌دانم که اگر به درستی اجرا شود نتایج بسیار ارزشمندی به همراه خواهد داشت.

مزایای توزیع مواد مخدر دولتی یا تریاک دولتی

  • قطع ارتباط مافیای مواد مخدر و مصرف کنندگان
  • کاهش و تضعیف تولید و قاچاق مواد مخدر
  • حذف خرده‌فروشی مواد مخدر
  • سالم‌سازی مصرف مواد مخدر برای کسانی که درمان‌پذیر نیستند.
  • کاهش بزهکاری و جرم در مصرف‌کنندگان کم‌درآمد و بی‌خانمان
  • کاهش مصرف مواد مخدر در دراز مدت در سطح کشوری
  • تک‌مصرفی شدن مواد مخدر در معتادان
  • موثرسازی درمان سوء مصرف مواد
  • بهبود سطح سلامت روان جامعه

شایعه‌های توزیع مواد مخدر دولتی را باور نکنید.

برخی از مردم ناآگاه به دروغ‌گویی و شایعه‌پردازی در زمینه‌ی طرح توزیع مواد مخدر دولتی می‌پردازند. آن‌ها می‌گویند دولت قصد دارد مافیای قاچاق مواد مخدر را کنار بزند و خود از این تجارت پر سود بهره‌مند شود. برخی هم شایعه کرده‌اند که هدف دولت این است که تعداد معتادان را در جامعه افزایش دهد.این شایعه‌ها را فراموش کنید زیرا غیرمنطقی و دروغ است. بر پایه‌ی آمارهای سازمان بهداشت جهانی ایران یکی از کشورهای پیشتاز در راستای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و نیز یکی از کشورهای فعال در زمینه‌ی درمان سوء مصرف مواد (ترک اعتیاد) است. انجام چنین برنامه‌های درمانی در سطح کشوری میلیون‌ها دلار هزینه به همراه دارد.

همان‌گونه که گفته شد نمونه‌هایی از طرح توزیع مواد مخدر در دیگر کشورها نیز انجام شده و نتایج مثبت به همراه داشته است. طرحی که در ایران به اجرا در می‌آید از طرحی که در فرانسه، سوییس و دیگر کشورهای اروپایی انجام گرفته است محدودتر است. اگر این طرح آسیب‌زا بود حتما از سوی سازمان بهداشت جهانی یا نهادهایی که در درمان سوء مصرف مواد نقش دارند مورد انتقاد قرار می‌گرفت اما انتقادی از سوی چنین نهادهایی انجام نشده است.

author-avatar

About سوشیانت زوارزاده

من سوشیانت زوارزاده، آقای روان‌شناس، روانکاو و وب سایکولوژیست هستم.

42 thoughts on “طرح توزیع مواد مخدر دولتی یا تریاک دولتی چیست

  1. جمشید ازتهران گفت:

    سلام. شربت تریاک من هم مدتی مصرف کردم وسرگیچه وسردرد گرفته بودم ومجبورشدم دیگه شربت استفاده نکنم .ومتسفانه این شربت بدست قاچاقچیها افتاده وبامخلوط کردن چیزهای دیگه به عنوان تریاک خشک میفروشن وپول زیادی هم درمیارن وهرکدوم شدن یه گردن گلفت لات محله .واقعا اگه دولت به سن بالا ها تریاک خشگ بده نهایت ده سال یا ۱۵سال دیگه ما عمرمون تمامه

  2. اکبر کاظمی گفت:

    من حدودا ۲۲سال است شایدم بیشتر از تریاک استفاده میکنم مدتی با قل قلی می‌کشیدم بعد بصورت خوراکی که البته با جوشاندن وجداکردن ظایعات آن مصرف میکردم تا زمانی که بااپیوم آشنا شدم از اپیوم مصرف می‌کنم آنرا هم می‌جوشانیم وبعد مصرف می‌کنم البته من دردهانم میگذارم تا کم کم آب شود بطور کامل نمی بلعم که درمعده یاروده باز شود درحال حاضر ۴سال است که همینطوری مصرف میکنم وهر۶ ماه یک بار آزمایش کبد وغیره را طبق دستور پزشک انجام می‌دهم
    چونکه سنم بالاست نمی‌توانم ترک کنم ازاول هم مشکلاتی داشتم که مصرف کردم هیچوقت برای نعشه شدن وخوشگذرانی مصرف نکردم

  3. محمد گفت:

    دولت محترم لطفا به داد جامعه معتاد برس،لطفا لطفا، دست قاچاقچی رو قطع کن،من دیدم به کارگر که با زحمت پول درآورده و درگیر اعتیاد هست چه آشغال ی میدن

  4. Pedran گفت:

    با سلام عرض خسته نباشین پدرام ههستم ازاستان گلستان شهر کرد کوی من از سال ۱۳۸۹ خلاف رو جدی بعداز طلاق نامزدم شزوع کردم.همه چی مصرف کردم که رسیده بودم به چهار سال قبل شیشه?اما وقتس که نزدیک بود رو مادرم دست بلند کنم اون پست روریختم تو جوب رتم دنبال سلطلن نعشگی جات همون شسره تریاک خودن که مارسال به یه مرگس شش ماه زحمت کردمش خالی تریاک متاسفانه من فعبا بسوارم قادر یه ترک نیستم میارسم سمت صنعتی برن چون میرم خودمو میشناسم من واقعا به این شربت نیازمندم منزوزی نزدیک به دوونیم تا سه گرم تریاک نصرفم بود الان بل کمی متادون و قرص خواب ۱/۵ گرم یکم بیشتر مصرف دارم…خواهش میکنم.الان شه ماهه چون مردم پول تدارند ما شدیم ییکار من نماکاز ساختمانن کمپارس آلومینیوم لطفا کمکم کنین.از کجا تهیه کنم این شربت رووقیمتش هر سی سی چقدره و چند سی سی میتونم بخرم؟

    1. برای تهیه دارو باید به مراکز درمان سو مصرف مراجعه کنید

  5. حیدری گفت:

    سلام دوستان عزیز من از چهارمحال و بختیاری هستم اینجا در هر خانواده ای یک یا دو مصرف کننده تریاک هست بدبختانه ۴ ماه هست که تریاک‌گرون شده هیجا جنس خوب پیدا نمیشه اصلا بو تریاک نمیدن خدا میدونه چی هستن همه مریض شدن حالا که هر کسی داره تریاک آشغال درست میکنه چرا دولت کاری نمیکنه چرا هر آشغالی بنام تریاک میدن دست مردوم اینا هم بخاطر درد خماری مجبور باشن تهیه کنن یا یه داروی ترک بدن یا جنس خوب بدون آشغال بدن دو برابر این آشغالا هم باشه بازم بهتره بداد مردوم برسید از دست این آشغالها چیکار کنیم متادون هم‌ ترک خیلی بدتری داره هیچ راهی نیست جز توزیع تریاک دولتی

  6. مجید گفت:

    چرا ینفر نیست وجدان داشت باشهههه مردم بدبخت و کارگر و فقیر و مسن همه معتااادن و مجبورن حتی ازخوراک پوشاک بچشون بزنن و از عوضیای لاشخور قاچاقچی خورده فروش جنس بخرن با منت و بدبختی و گرون ک اونم همش آشغالههه و گرون میدن.لعنتیا یه فکری بکنید یا ‌کلا قطعش کنید ک ترک کنن ی عده مردن ازین وضع گرونی و آشغالیه جنس.یااا کشت کنید تو ایران لعنتیا اینهمه درامد مردم نره افغانستان و جیب لاشخورای وطن.اونم جنس خراب.
    کم کمش هر خانواده و هرنفر ماهی۳میلیون تریاک ماهیانه مصرف میکنه اونم مجبوری سر میکنه تا درد کم بشه نعشه هم نمیشن بعد از گرونی میرن سمت شیشه.بجون بچه هاتون یفکری ‌کنیددد همه شدن قاچاق فروش و از جیب کارگرا شاهانه سر میکنن

    1. nRer گفت:

      راست میگه به فکر ما که قشر ضعیف جامعه هستیم باشید تریاک دولتی بدید مراکز ترک تا دست قاچاقچیا وجرم وجنایت و …کم بشه
      این بهترین راهکاره هرچی زود تر اجرا بشه برای ملت وجامعه بهتره
      من چند نفر از دوستام که همه تحصیل کرده هستند در اثر تریاک تقلبی مسموم شدند و کارشون به بیمارستات کشیده شده گرمی۲۵ هم پولش دادن.
      به فکر جوونا باشید

  7. بهروز گفت:

    سلام به عنوان یک مصرف کننده قدیمی که در سن پایین شروع کردم و پس از ۱۰ سال تخریب پاک شدم ولی متاسفانه بعداز ۱۳ سال پاکی دوباره شروع کردم ولی اینبار فقط تریاک مصرف میکنم،باید بگم که،اولا شربت تریاک یا متادون از همه بدتر هست و عوارض بدی داره و خماری بدی هم داره،دوما مواد مخدر بدون مورفین هزار بدتر از مواد مخدر مورفین دار هست و جسم و روح و روان را بهم میریزه بخصوص حشیش و شیشه

    1. علی ندرلو گفت:

      متاسفانه توزیع شربت تریاک به دست مافیای دولتی افتاده الان که آبان 1401 هست هیچ کدوم از کلینیک ای ترک اعتیاد بیمار نمی پذیرند چون میگن بهداشت ودرمان بهشون شربت تریاک بیشتراز سهمیه شون نمیده در حالیکه بیرون داخل داروگیاهیا فراوان پیدا میشه اما هر شیشه 500هزار تومن می‌فروشند با کیفیت بد واقعا چقدر دولت و حکومت ما گرفتار فساد و مافیای دولتی شده به نظر من شربت اپیوم رو آزاد کنند تا معتادای سن بالا بتونند براحتی از داروخانه ها تهیه کنند و دست مافیای ارو از این دارو قطع بشه و سودش به حساب دولت بره در اینصورت گامی بزرگی برای از بی بردن قاچاق فروشان و خرده فروشانی که داخل یه کیلو تریاک سه کیلو خاک و سرب و انواع آشغالهای قاطی می‌کنند برداشته خواهد شد

  8. رستم گفت:

    سلام اگر تریاک دولتی در سن بالا بدن خیلی خوب هست وشربت تریاک هم گران کردن وتوان خرید آنهم نیست

  9. سجادگران دانه گفت:

    باسلام
    من اعتیاد به شیره تریاک دارم حالا با توجه به گران بودن تریاک وناخالصی آن میخوام شربت تریاک مصرف کنم لطفا بگید کجا باید ثبت نام دولتی کنم

  10. مهدی گفت:

    سلام دوستان مهدی هستم یک مسافر از شعبه سلمان فارسی اصفهان
    دوستان عزیز فقط و تنها روش رهایی از دام خانمان سوز اعتیاد شرکت در کلاس های آموزشی کنگره 60 می باشد الان حدود 15000 هزار نفر در حال درمان هستند جالب توجه اینست که از این تعداد حدود 58 درصد درمان شدگان مصرف کنندگان شیشه بوده اند
    من قبل از ورود به کنگره 13 بار تجربه ترک ناموفق را داشته ام اما الان به لطف خدا درمسیر درست درمان قرار گرفته ام.
    به امید روزی که کنگره 60 جهانی شود.

    1. محمدرضا گفت:

      کنگره یه زمانی خوب بود چرت و پرت شده توروخدا تبایغ نکنید مافیا سربت ترباک هم‌سخص محترم مهندس و‌دزدی رو‌یاد کلینبک‌ها داد و دارن داد و‌ستد میکنن و‌همه رو‌بدبخت کردن و همه آزاد مبخرن، شرایط خودتو نبین ساید کسی باشه کارکره نمیتونه در هفته ۴ جلسه هر جلسه ۵یاعت بیاد کنکره چبکارکنه، راهکاری برای اون مهندس داره؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *