روان‌شناسی صنعتی و سازمانی یا Industrial and Organizational Psychology
هنگامی که با مردم درباره‌ی روان‌شناسی گفت‌و‌گو کنیم بسیاری از آن‌‌ها رشته‌ای را به یاد می‌آورند که در زمینه‌ی درمان اختلالات روانی مانند افسردگی، استرس و اضطراب کاربرد دارد. روان‌شناسی بر خلاف باور برخی از مردم تنها محدود به درمان اختلالات روان‌شناختی نیست. روان‌شناسی ده‌ها شاخه دارد و یکی از گسترده‌ترین رشته‌های دانشگاهی به شمار می‌آید. در این نوشته شما را با روان‌شناسی صنعتی و سازمانی آشنا خواهم کرد.
روان‌شناسی صنعتی و سازمانی یا Industrial and Organizational Psychology
روان‌شناسی صنعتی و سازمانی یا Industrial and Organizational Psychology که از آن با نام روان‌شناسی کار نیز یاد می‌شود یکی از شاخه‌های روان‌شناسی است که به مطالعه‌ی رفتار و فرآیندهای روانی انسان در راستای بهبود بازدهی و عملکرد نیروی انسانی در محیط کار می‌پردازد. به بیان دیگر روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشی است که به دنبال بهبود رابطه‌ی انسان با محیط کار است. جالب است بدانید که مهد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی آمریکا است.
روان‌شناسی صنعتی و سازمانی همیار مدیران و همراه کارکنان است. هدف اصلی روان‌شناس صنعتی و سازمانی این است که به پیشبرد اهداف یک شرکت یا سازمان با در نظر گرفتن منافع مشترک مدیران و کارکنان کمک کند. روان‌شناس صنعتی و سازمانی به مدیران کمک می‌کند تا شیوه‌های درست و نوین مدیریت سازمان را برای مدیریت هر چه بهتر به کار گیرند. همان‌گونه که می‌دانید ارزشمندترین سرمایه‌ی هر سازمانی نیروی انسانی است. حضور روان‌شناس آگاه به اصول روان‌شناسی صنعتی و سازمانی می‌تواند رضایت کارکنان و انگیزه‌ی آنان را افزایش دهد. هنگامی که کارمندان رضایت شغلی داشته باشند و در محیط کارشان احساس آرامش کنند بازدهی بیش‌تری خواهند داشت و این به پیشبرد اهداف سازمان کمک می‌کند. کارکنان شاداب فقط به انجام کار نمی‌پردازند بلکه آنان تلاش می‌کنند در انجام کارهایشان نوآوری و خلاقیت داشته باشند و نسبت به سازمانی که در آن کار می‌کنند احساس تعهد و وفاداری بیش‌تری دارند.
کاربردهای روان‌شناسی صنعتی و سازمانی
- گزینش کارمندان بر پایه‌ی استعداد، توانایی و کار مناسب وی
- آموزش کارمندان برای بهبود عملکرد و همکاری در کارهای گروهی
- سنجش و بررسی عملکرد کارمندان
- کمک به مدیران برای مدیریت بهتر سازمان
- حل مشکلات شخصی و جمعی کارمندان در محیط کار
- کاهش استرس و چالش‌های محیط کار
- افزایش رضایت شغلی در کارمندان و انگیزه‌دهی
- مدیریت منابع انسانی
- مدیریت روابط عمومی
- شناسایی چالش‌ها و موانع سازمان و حل مشکلات
- افزایش نوآوری، خلاقیت و انعطاف‌پذیری برای افزایش رقابت
- تحلیل کار و طراحی شغل برای تعیین تعداد پرسنل با مهارت و دانش خاص مورد نیاز سازمان
- مطالعات بهره وری با هدف کاهش کارهای طاقت‌فرسا، بهبود شرایط محیطی مانند نور، تهویه هوا، نظم و ترتیب کاری، برنامه‌ی کار و … با توجه به حداکثر بازده.
- مدیریت: فعالیت هایی نظیر بهبود و بالابردن مهارتهای مدیریتی و سایر فعالیت های مربوط به مدیران.
- ایجاد امکانات رفاهی با توجه به نیازهای کارکنان
- بازنگری و تعیین سیاست‌های کاری و راهبردهای شرکت با توجه به منافع مشترک سازمان و کارمندان
چشم‌انداز روان‌شناسی صنعتی و سازمانی در ایران
در ایران روان‌شناسی صنعتی و سازمانی نسبت به دیگر شاخه‌های روان‌شناسی نوپاست. رشته‌ی روان‌شناسی صنعتی و سازمانی در برخی دانشگاه‌های ایران تدریس می‌شود اما آمار درستی از بازار کار این رشته در ایران در دست نیست. گسترش شرکت‌هایی که به طور مستقیم با مردم سر و کار دارند و رقابتی که میان این شرکت‌ها پدید می‌آید احساس نیاز به همکاری با روان‌شناسان صنعتی و سازمانی را بیش‌تر می‌کند. در آینده این شاخه‌ی روان‌شناسی همانند آمریکا و اروپا یکی از پرکاربردترین پیشه‌ها برای مدیریت منابع انسانی و افزایش بهره‌وری شرکت‌ها خواهد بود.
اگر در سازمان یا شرکت خود نیازمند همکاری با روان‌شناس هستید با ما گفت‌و‌گو کنید.
