استرس، فشار روانی، تنیدگی، اختلال روانی است که نام آن برای همه شناخته شده است. اگر از کسی بپرسیم که تاکنون دچار استرس شده است یا نه پاسخش مثبت خواهد بود. اما آیا مردم شناخت درستی از استرس دارند؟ بیشتر مردم آگاهی درستی از اینکه اختلال استرس چیست ندارند. نخستین چیزی که باید دربارهی استرس بدانید این است که استرس میتواند طبیعی یا به صورت اختلال روانی باشد. هنگامی که رویدادی روزانه فرد را دچار مشکلی کوتاه میکند و پس از چند روز برطرف میشود فرد دچار استرسی طبیعی شده است. استرس کم برای انسان نیاز است چون روند انجام کارها را سرعت میبخشد. اما اگر استرس ماهها در فرد باشد و زندگی روزمره، روابط خانوادگی و اجتماعی فرد را مختل کند فرد دچار اختلال استرس شده است. در چنین شرایطی فرد نیازمند کمک گرفتن از روانشناس خواهد بود.
اختلال استرس چیست؟
استرس یک حالت ناخوشایند روانی است که در انسان تنش پدید میآورد؛ تحمل این تنش برای فرد رنجآور و آزاردهنده است و فرد توانایی مقابله و کنترل این تنش را ندارد. بر خلاف اضطراب، در استرس فرد میداند که به چه دلیلی دچار احساس تنش و فشار روانی شده است. پس فرد نسبت به ریشهی استرس خویش آگاه است اما توانایی مدیریت و کنترل استرس را ندارد. استرس میتواند به دلایل درونی یا دلایل محیطی و بیرونی در فرد بروز پیدا کند.
اختلالات مرتبط با تروما و استرس در DSM5
در کتاب DSM 5 بخشی مستقل برای اختلالات مرتبط با تروما و استرس هست که زیرشاخههایی دارد. این زیرشاخهها اختلال استرس پس از حادثه (PTSD)، اختلال دلبستگی واکنشی (RAD)، اختلال تعامل اجتماعی بیقید و بند (DSED)، اختلال استرس حاد (ASD)، و اختلال سازگاری هستند. هر کدام از این اختلالات نشانهها و معیارهای خود را دارند که در DSM 5 برای شناسایی و تشخیص آمده است.
اختلالات مرتبط با تروما و استرس با اختلال وسواسی اجباری (OCD)، اختلال اضطراب و چند اختلال دیگر همایندی یا Comorbidity دارند. پس در تشخیص اختلالات مربوط به تروما و استرس باید دقت کرد که استرس در فرد با اختلال دیگری قابل توجیه نباشد. اگر اختلال دیگری دلیل بهتری برای بروز حالت تنش در فرد باشد نمیتوان تشخیص اختلالات مرتبط با تروما و استرس را درست دانست. به یاد داشته باشید که تشخیص اختلال روانی از سوی روانشناس انجام میشود. پس به خودتان یا دیگران برچسب نزنید و اگر نشانهها را دیدید با روانشناس گفتوگو کنید.