صدا بیزاری یا میسوفونیا چیست و چگونه درمان میشود؟
میسوفونیا چیست؟ هماکنون که این نوشته را میخوانید، صداهای گوناگونی به گوشتان میرسد. شاید در حال گوش کردن به یک آهنگ باشید. شاید صدای درختان هنگامی که باد میان شاخههایشان میوزد را بشنوید. حتی تیکتاک ساعت نیز شنیده میشود. برخی از صداها برای ما خوشایند هستند و از شنیدن برخی از صداها بیزاریم. حتی فکر کردن به صدای کشیده شدن ناخنها روی تخته سیاه ما را کلافه میکند. اما همه از شنیدن صدای غذا خوردن، تایپ کردن و … بیش از اندازه کلافه نمیشوند. این صداها برای برخی از افراد بیش از اندازه آزاردهنده است. این میتواند نشانهٔ میسوفونیا یا صدابیزاری در فرد باشد. در این نوشته شما را با میسوفونیا و روشهای درمان آن آشنا خواهم کرد.
صدا بیزاری یا میسوفونیا چیست؟
صدا بیزاری (Hatred of sound) یا میسوفونیا (Misophonia) یک اختلال عصبی است. کسانی که دچار این اختلال هستند از شنیدن برخی از صداها دچار حالت نفرت یا کلافگی میشوند. این صداها میتوانند آرام یا بلند باشند. کسانی که دچار صدابیزاری هستند واکنش رفتاری شدید به صداها نشان میدهند. این واکنشها میتواند شامل کلافگی، پرخاشگری، فرار از موقعیت و صدا، گریه کردن و… باشد. میسوفونیا یک بیماری شنوایی یا اختلال روانی طبقهبندی نشده است و نباید با فونوفوبیا (ترس از صدا) اشتباه گرفته شود. از سوی دیگر شیوع این اختلال در جهان بسیار پایین و نادر است.
علت صدابیزاری یا میسوفونیا چیست؟
علت دقیق پدید آمدن میسوفونیا هنوز روشن نیست. اما یافتهها نشان داده است که عوامل ژنتیکی، محیطی و روانشناختی و سبک زندگی ناسالم در بروز و شدت یافتن این اختلال اثرگذار هستند. صدا بیزاری ناشی از وجود مشکل در گوش نیست. برخی از پژوهشگران بر این باورند که این مشکل میتواند ناشی از کژکاریهای مغزی باشد اما هنوز اثبات علمی در این مورد انجام نشده است. میسوفونیا میتواند بدون اختلالات روانی دیگر یا همراه آنان بروز پیدا کند. صدابیزاری میتواند با اختلالات اضطرابی، اختلال وسواسی اجباری، استرس و … همراه شود. صدابیزاری میتواند زندگی فرد را در زمینههای گوناگون فردی، خانوادگی، شغلی، اجتماعی و … دار نابسامانی کند و برای فرد رنج و پریشانی به همراه داشته باشد.
نشانههای میسوفونیا یا صدا بیزاری چیست؟
متأسفانه به خاطر یافتههای علمی اندک، معیارهای تشخیصی روشنی برای این صدا بیزاری وجود ندارد. برای همین است که در DSM 5 و ICD 10 از آن به عنوان یک اختلال روانشناختی یا شنوایی یاد نشده است. اما نشانههای آن برای ما روشن است. مهمترین نشانهٔ میسوفونیا واکنش شدید افراد به شنیدن صداهایی است که شاید برای دیگران عادی باشد یا چندان آزاردهنده نباشد. به عبارت دیگر افرادی که دچار میسوفونیا هستند به صداها واکنشی نامتناسب نشان میدهند. این افراد ممکن است حتی به صدای نفس کشیدن دیگران هم واکنش نشان دهند و بگویند این صدا آزارشان میدهد. نکتهٔ مهم این است که در میسوفونیا بلند یا آهسته بودن صدا مهم نیست. افراد نسب به برخی از صداها واکنش بیزاری دارند.
واکنش افرادی که دچار میسوفونیا هستند به صداها چیست؟
کسانی که دچار میسوفونیا هستند واکنشهای گوناگونی به صداهای آزاردهنده نشان میدهند برخی از این واکنشها در زیر یاد شده است:
- اضطراب
- ناراحتی
- میل به فرار
- پرخاشگری
- نفرت و بیزاری
- و…
درمان میسوفونیا یا صدا بیزاری
صدابیزاری نیاز به دارودرمانی ندارد. این اختلال با روشهای ترکیبی درمان میشود. کمک گرفتن از ابزارهای خاص مانند سمعک و روشهای رواندرمانی برای درمان کسانی که دچار میسوفونیا هستند به کار برده میشود.
درمان صدا بیزاری با ابزارهای شنوایی
مهمترین روش درمانی در این مورد دورهٔ درمان و بازآموزی صدای وزوز داخل گوش (Tinnitus Retraining Therapy یا TRT) است. این روش کمک میکند تا تابآوری افراد در هنگام شنیدن صدای آزاردهنده افزایش یابد. به کمک سمعکها و دیگر ابزارهای شنوایی برای فرد صدای نویز سفید پخش میشود. همچنین در این روش میتوانند از پخش صداهای آرامشبخش مانند صداهای موجود در طبیعت به عنوان جایگزین صداهای آزاردهنده استفاده کنند. این روش یکی از موثرترین روشهای درمان صدا بیزاری است.
رواندرمانی میسوفونیا یا صدا بیزاری
روشهای گوناگون رواندرمانی برای میسوفونیا کاربرد دارد. مهمترین روشهای درمانی این اختلال هیپنوتیزمدرمانی و رفتاردرمانی شناختی (CBT) است. همچنین روش نوروفیدبک نیز میتواند به عنوان یک روش جانبی برای درمان فرد به کار برده شود. مدیتیشن نیز یکی از روشهای رفتاری است که روانشناسان به کسانی که دچار صدا بیزاری هستند سفارش میکنند. مدیتیشن نه تنها به آرامش ذهن کمک میکند بلکه میتواند به افراد در توجه انتخابی کمک کند. این مورد به افزایش تحمل بیماران در هنگام شنیدن صداهای آزار دهنده کمک میکند. همانگونه که گفتم سبک زندگی ناسالم نیز میتواند زمینهساز بروز یا افزایش شدت صدابیزاری شود. برای تغییر سبک زندگی و تغییر رفتارهای ناکارآمد میتوانید از روانشناس کمک بگیرید. همچنین کوچینگ میتواند در تغییر سبک زندگی بسیار سودمند باشد.
ما در گروه آقای روانشناس آمادهٔ مشاوره و درمان کسانی که از صدابیزاری رنج میبرند هستیم. با ما گفتوگو کنید.
سلام
من ۱۵ سالم بود رفتم سر کار تراشکاری با برادر صاحب کارخونه مشکل داشتم صدا زیاد تولید می کرد درو می کوبید کلا یک ادم روانی کامل چایی دم می کرد قوری استیل رو می کوبید روی سماور بعد از دوسال حس کردم دارم به صدا حساس می شم طوری شد که بخاطر این مشکلم رفتم سربازی شاید بهتر بشه خلاصه اینکه الان ۴۶ سالمه اینهمه سال ساختم خیلی رنج اوره هیچ کس هم درک نمی کنه ولی کسی بخواد باعث بشه ازار ببینم و عمدی باشه از خجالتش درمیام چند بار دکتر رفتم هالوپریدول دادن ولی جز اینکه ادم بی حس بشه بیوفته یه گوشه و موهاش بریزه هیچ افاقه ای نداره بهتره دنبال یک درمان درست درمون باشیم هر دکتری هم نمی تونه درمان کنه ماهم حق راحت زندگی کردن داریم ممنون که توجه کردید.
ای کاش میشد تحقیق جامعی از طرف روانشناسان و روانپزشکان انجام بشه در مورد تعیین رابطه ضریب هوشی با افرادی که به نوعی از این صداها رنج می برن. پدر من انحراف بینی دارن و من از نوجوانی روی صدای نفس کشیدن ایشون حساس بودم. مجبور شدم جدا و تنها غذا بخورم. از صدای هورت کشیدن مایعات هم به شدت متنفر هستم. همسایه ای داشتیم کهقالیبافی می کرد..از صدای کوبیدن دفینه که تو اتاق من میاومد واقعا عصبی می شدم و نمیتونستم درس بخونم. بعدها تو سالن مطالعه وقتی میدیدم چند نفر با هم حرف میزنن تمرکزم از بین میرفت و عصبی میشدم..نهایتا وقتی تو دوره دکترا مجبور شدم برای اولین بار زندگی خابگاهی رو تجربه کنم بی مسولیتی و بی موالاتی بقیه دانشجوها تو ایجاد سروصدا و صحبت با صدای بلند بخصوص شب ها که من میخاستم بخوابم ولی اونها شب زنده داری میکردن باعث شد نتونم دکترای خودم رو به اتمام برسونم و…
سلام من کلاس یازدهم هستم و از کلاس نهم دچار بیماری صدابیزاری شدم و روی صدای خوردن نوشیدنی و غذاب شدت حساسم خانواده من هم شیوع درستی نداره غذاخوردنشون و ب شدت دهنشون صدا میده حتی بعضی وقتااز صدای دهن همدیگه اعتراض میکنن بااینکه مشگل صدابیزاری رو ندارن چ برسه ب منکه بیماری رو هم دارم سال اولی ک بهشون مشگلم رو گفتم خواهرو برادرم ب هیچ عنوان درکم نمیکردن و باهمین شکل حساسیتم ادیتم میکردن برای همینه دوساله ب همه گفتم ک خوب شدم تا کمتر اذیتم کنن چون اصلادرکم نمیکردن بیماری من انقد داره شدید میشه ک فقط کافیه حس کنم کسی میخاد چیزی بخوره حتی اگه صداهم نداشته باشه من حس دیوانگی بهم دست میدع وخونم ب جوش میادو وپرخاشگری این تفرو تودلم از اعضای خانوادم زیاد کرده
گفتین ک سمک برای درمان وجود داره خوب این سمک ها چ شکل هستن چ قیمتی دارن و چ شکل میشه اونارو تهیه کرد
باید پیش آدیولوژیست برین در مورد قیمت و انواعش اطلاعاتی ندارم
ببخشید من هیچی دراین زمینه نمیدونم میشه کمکم کنید
چ شکل میتونم بایه ادیولوژیست خوب ارتباط بر قرار کنم اخه داخل ی شهرهستم ک متخصص خوبی در این زمینه نداره
منم این بیماری رو دارم با شنیدن صدا ی غذا خوردن دیوونه میشم احساس میکنم صدای جویدن هزار بار توی سرم تکرار میشه و خیلی بلند و چون روی غذا خوردن بابام و مامانبزرگم و….. حساسم نمیتونم چیزی بهشون بگم ب خاطر همین یا ب بهانه های الکی جدا غذا میخورم یا میگم گرسنه نیستم بعدا غذا میخورم و بد ترین مشکل این بیماری اینکه هیچکس درکم نمیکنه ??
واقعا سخته من از صدای غذا خوردن بابام و مامانبزرگم متنفرم وقتی با هم غذا می خوریم احساس میکنم زامبی ها دورمن دیوونه میشم میخوام فرار کنم میخوام گریه کنم ولی نمیتونم??
منم دیروز تو اینستا اینو دیدم و فهمیدم این یه نوع اختلاله که چند ساله درگیرشم و حالا فهمیدم. و الان موندم به کی بگم و چیکار کنم .چون حتی اگه به خونواده ام بگیم میگن الکی عیب رو خودت نذار و تو فقط حساسیت بیخودی داری ،اصلا درک نمیکنند آدمو ?
سلام. منم همین بیماری رو دارم. فک میکنم نیمی از مردم این بیماری رو دارن. تعداد خیلی بالاس.
صدای ملچ ملوچ، هورت کشیدن، هرروز با بابام درگیرم و اونم درک نمیکنه. غذا میخوره، دندوناش ملوم نی چجوریه، صدای ساییدگی آهن و چدن میده.
خیلی سعی میکنم با روان شناسی یجوری سر اصابم و ذهنم شیره بمالم که این صداها طبیعیه، ولی نمیشه.
حتی بعضی روزا سر کلاس که دبیر هم هستم، صدای بچه ها آزار دهنده اس و واسه همین همیشه درس میدم تا دیقه ۹۰ و تایم استراحت نمیتونم بدم بشون، چون سرو صدای زیاد کلاس اذیت میکنه.
کاش همه این اطلاعات رو تو اینستا که همه هستن استوری و پست کنید که یه سری پخمه های بیسواد بفهمن و درک کنن.
تو شهرستان های کوچیک، چیزی به اسم آدیولوژیست نداریم اصلا. چیکار کنیم؟
مثلا گفت نادره..مثل اینکه از هر 10 نفر 11 نفر این بیماریو داره
یا خود خدااا
از اینکه دارم این همه همدرد میبینم یه ذره امیدوارتر شدم به خودم
الان این حرفاتون رو که خوندم دیدم فقط من نیستم که دارم رنج میبرم
لاقل ماها که خودمون درگیریم همدیگه رو درک کنیم همه فک میکنن دارم خودنمایی یا جلب توجه میکنم وقتی این صداهارو می شنوم
نمیدونن چه حالت تهاجمیه عجیبیه
بخدا تا تجربه ش نکنی نمیفهمی طرف بدبخت چی میکشه
سلام منم همین مشکل با غذا خوردن اطرافیانم دارم