۷ استراتژی موفقیت: راهکارهای ساده برای موفقیت در زندگی و کار
همهٔ انسان‌ها به دنبال موفقیت هستند. اما چگونه می‌توانیم موفقیت را تعریف کنیم؟ موفقیت در زندگی نیازمند راهبردهای گوناگونی است که در بیشتر موارد منحصر به فرد هستند. این منحصر به فرد بودن استراتژی موفقیت در زندگی تا حد زیادی به سبک زندگی، طرز فکر و دیدگاه فرد دربارهٔ موفقیت بستگی دارد. برخی افراد به دنبال فرمول موفقیت یا شاه‌کلیدی هستند که در هر شرایطی به خوبی عمل کند. این افراد آرزوی کامیابی در زندگی شخصی، روابط عاطفی، کسب درآمد و هر چیزی را بدون هیچ گونه تلاشی می‌خواهند. حقیقت این است که موفقیت یک فرمول خاص و جادویی ندارد و نیاز به انجام کارهای شگفت‌انگیز نیست که بتوانیم به آن دست یابیم. بر عکس موفقیت با انجام اصولی ساده امکان‌پذیر است. این سادگی به حدی است که بسیار از افراد راهکارهای موفقیت را جدی نمی‌گیرند. من در این نوشته ۷ استراتژی موفقیت را برای شما خواهم گفت.
۷ راهکار موفقیت: آشنایی با استراتژی موفقیت
۱- چارچوب ذهنی خود را پرورش دهید
بر پایهٔ پژوهش‌های انجام شده از سوی کارول دوک روان‌شناس آمریکایی و استاد دانشگاه استنفورد ۲ طرز فکر بنیادی وجود دارند که روی باور افراد دربارهٔ خود و توانایی‌هایشان اثر می‌گذارد: چارچوب ذهنی ثابت و چارچوب ذهنی رشد یافته.[۱]
نگرش کسانی که چارچوب ذهنی ثابت دارند
چارچوب ذهنی (Mindset) ثابت را می‌توانیم محدودکنندهٔ انسان بدانیم. افرادی که چارچوب ذهنی ثابتی دارند برا این باورند که چیزهایی مانند هوش، ثابت و غیر قابل تغییر هستند. این افراد بر این باورند که کار سخت هیچ کس را به موفقیت نمی‌رساند بلکه عامل موفقیت در افراد استعدادهای ذاتی آنان است. این افراد عوامل اکتسابی و تلاش را موثر نمی‌دانند یا نسبت به عوامل ذاتی اهمیت بسیار کم‌تری به این موارد می‌دهند.
این باور باعث می‌شود تا افراد در برخورد با موقعیت‌های سخت یا چالش‌های زندگی تسلیم شوند. چون باورشان این است که افراد با استعدادهای ذاتی برای برخورد با برخی موارد زاده می‌شوند و آنها دارای این استعدادها نیستند. آنها هنگامی که کارها سخت پیش بروند یا با چالش روبهرو شوند از آن دست می‌کشند و بر این باورند که مهارت ذاتی برای موفقیت در آن موضوع را ندارند.
نگرش کسانی که چارچوب ذهنی رشد یافته دارند
کسانی که چارچوب ذهنیشان رشد یافته است بر این باورند که می‌توانند با تلاش و بهره‌گیری از توانمندی‌هایشان رشد کنند، یاد بگیرند و موفق شوند. کسانی که به توانایی خود در رشد و خودشکوفایی باور دارند در هنگام برخورد با سختی‌ها دست از تلاش برنمی‌دارند. آنها با مهارت‌های خود به کار و تلاش ادامه می‌دهند تا به موفقیت دست یابند. این افراد احساس می‌کنند که کنترل زندگی و سرنوشت در دست خودشان است. در حالی که افراد با چارچوب ذهنی ثابت همه چیز را خارج از کنترل خود می‌پندارند.
چگونه چارچوب ذهنی خود را پرورش دهیم؟
- توانمندی‌هایتان را بشناسید: هر کسی توانایی‌هایی دارد که می‌تواند در انجام کارها کمک کند. باید این توانایی‌ها را شناسایی و در مواقع مورد نیاز به کار گرفت. از سوی دیگر می‌توانید توانمندی‌های تازه‌ای را در خودتان پرورش دهید و به رشد و توسعهٔ فردی بپردازید.
- از شکست نترسید و دنبال به دست آوردن تجربه باشید: اگر بخواهید ذهنی آزاد و پویا داشته باشید باید از تجربه و شکست خوردن نترسید. هر شکست راهنمایی برای پیروزی‌های آینده است.
- به نتیجه‌بخش بودن تلاش ایمان داشته باشید: همان‌گونه که گفته شد افراد با چارچوب ذهنی ثابت برای تلاش و پشتکار ارزش چندانی قائل نیستند و بر این باورند که همه چیز باید ذاتی باشد. اما افرادی که به دنبال رشد ذهتی هستند بر این باورند که هر تلاشی هر اندازه هم کوچک باشد گامی برای رسیدن به پیروزی در هر کاری است.
۲- هوش هیجانی خود را افزایش دهید
در گذشته باور بر این بود که هوش کلی یا IQ یکی از عوامل مهم و اصلی موفقیت در هر زمینهٔ زندگی است اما در پژوهش‌ها نشان داده است که هوش هیجانی (Emotional Intelligence) اهمیتی بیش از آی کیو دارد. هوش هیجانی به توانایی درک، بهره‌گیری و استدلال با احساسات و عواطف اشاره دارد. افراد باهوش عاطفی می‌توانند نه تنها احساسات خود، بلکه احساسات دیگران را نیز درک کنند.
راهکارهای تقویت هوش هیجانی
- به احساساتتان توجه کنید: روی شناسایی آنچه احساس می‌کنید و آنچه باعث این احساسات می‌شود تمرکز کنید.
- احساساتتان را مدیریت کنید: به گذشته نگاه کنید و با نگاهی بی‌طرفانه رخدادها را بررسی نمایید. از سرزنش خود و سرکوب احساساتتان بپرهیزید؛ اما در جست‌وجوی راه‌های سالم و مناسب برای برخورد با احساسات خود باشید.
۳- استحکام ذهنی خود را پرورش دهید
استحکام ذهنی (Mental toughness) به معنی انعطاف‌پذیری برای انجام و ادامهٔ تلاش برای انجام کارها حتی در شرایط برخورد با چالش و موانع دشوار است. افرادی که دارای این قدرت ذهنی هستند، چالش‌ها را به عنوان فرصت می‌بینند و برای حل هر چالش تلاش می‌کنند. آنها همچنین احساس می کنند که بر سرنوشت خود کنترل دارند، به توانایی های خود برای موفقیت اطمینان دارند و متعهد به اتمام کاری هستند که شروع می کنند.
راهکارهای افزایش استحکام ذهنی
- هدف داشته باشید: افرادی از نظر ذهنی نیرومند هستند زندگی هدفمندی دارند. آنها می‌دانند که برای دستیابی به اهداف بزرگ، باید این اهداف را به اهدافی کوچک تقسیم و به آنها دست یابند. رسیدن به این اهداف گاهی آسان نیست، اما با داشتن ایمان به خود و بهره‌گیری از توانایی‌ها می‌توانید جلو بروید و بر موانع غلبه کنید.
- به خودتان ایمان داشته باشید: خودپنداره‌های منفی را رها کنید و به نیمهٔ پر لیوان را ببینید. بهتر است به جای افکار ناکارآمد دربارهٔ ضعف‌ها و کاستی‌ها روی ویژگی‌های مثبت خود تمرکز کنید.
- از تلاش دست نکشید: حتی زمانی که همه چیز غیرممکن به نظر می‌رسد یا شکست‌ها کماکان شما را آزرده می‌کنند روی راهکارهای حل مسئله تمرکز کنید. تا بتوانید مهارت‌های خود را توسعه دهید. از عقب‌نشینی کردن دست بردارید. یکی از عادت‌های خوب افراد موفق این است که شکست‌ها را فرصتی برای یادگیری و جبران می‌دانند.
- پشتیبان داشته باشید: ما نیاز به کسانی داریم که در انجام کارها همراهیمان کنند این همراهی به معنای کمک کردن فیزیکی نیست. گاهی حمایت عاطفی و تشویق قدرت و امید ما را برای دستیابی به اهداف دوچندان می‌کند. هنگامی که شرایط برای ما دشوار است حامیانی مانند مربیان، دوستان، همکاران و اعضای خانواده می‌توانند به ما امید و انگیزه دهند. همچنین می‌توانیم از تجارب این افراد برای حل موانع کمک بگیرید.
۴- اراده خود را تقویت کنید
در یک پژوهش بلندمدت که روی گروهی از دانش‌آموزان را که معلمشان به عنوان باهوش شناسایی کرده بود مورد بررسی قرار دادند. پژوهشگران در مقایسهٔ عملکرد این دانش‌آموزان و بزرگسالان دریافتند که موفق‌ترین افراد کسانی هستند که ویژگی‌هایی کلیدی مانند پشتکار و اراده داشته‌اند.[۲] این ویژگی‌ها بخشی از شخصیت کلی فرد را تشکیل می‌دهند اما این ویژگی‌ها قابل تغییر و بهبود نیز هستند. به تعویق انداختن ارضای نیازها، یادگیری پایدار در برخورد با چالش‌ها و انتظار پاداش برای انجام کار سخت کلیدهای موفقیت در زندگی به شمار می‌روند.
راهکارهای تقویت اراده
تمرین و پرورش را فراموش نکنید: اراده چیزی است که می‌توانید آن را در خود پرورش دهید اما این کار نیاز به تمرین، تلاش و صبر دارد. اهداف کوچکی را برای خود در نظر بگیرید که نیازمند اراده باشند. برای نمونه کاهش وزن، تغییر رژیم غذایی و کتاب خواندن نیازمند این هستند که به اراده و پشتکار برای آنها تلاش کنید. همان‌طور که توانایی خود را برای استفاده از نیروی اراده خود برای دستیابی به چنین اهداف کوچکی ایجاد به کار می‌گیرید، متوجه می‌شوید که ارادهٔ شما در هنگام کار روی اهداف بسیار بزرگ‌تر نیز افزایش یافته است.
چشم‌پوشی کنید: چشم‌پوشی کردن و توجه نداشتن به برخی از موارد مانع از تسلیم در برابر چالش‌ها می‌شوند. برای نمونه اگر در تلاش برای کاهش وزن هستید اما نمی‌توانید از تنقلات مورد علاقه‌تان دست بردارید؛ بهتر است که حواستان را پرت کنید و این حس نیاز را نادیده بگیرید. چشم‌پوشی کردن در هنگام ضعف راهکار خوبی برای جلوگیری از تسلیم شدن در برابر وسوسه باشد.
۵- روی انگیزه‌های درونی تمرکز کنید
چه چیزی بیشتر به شما انگیزه می‌دهد؟ آیا پاداش‌ها می‌توانند شما را برای رسیدن به اهداف تحریک کنند؟ یا این‌که انگیزه‌های شخصی‌تر و درونی‌تر هستند که به شما الهام‌بخش شما برای رسیدن به اهدافتان هستند؟ پاداش‌های بیرونی مانند پول، جوایز و تشویق می‌توانند مفید باشند، اما بسیاری از مردم متوجه می‌شوند که زمانی که کارهایی را برای رضایت شخصی انجام می‌دهند انگیزه بیشتری دارند.
اگر کاری را از روی لذت انجام می‌دهید و بر این باورید که انجامشان به زندگیتان معنا می‌بخشد، یا از تأثیر کارتان روی خود و دیگران لذت می‌برید، در این صورت انگیزه‌های درونی در شما نیرومند هستند. تحقیقات نشان داده است، در حالی که مشوق‌ها می‌توانند پیش‌بینی کنندهٔ بهتری برای برخی از انواع عملکرد باشند، انگیزه‌های درونی در پیش‌بینی کیفیت عملکرد، موثرتر هستند. مردم معمولاً با انگیزه‌های بیرونی انجام کارها را آغاز می‌کنند اما انگیزه‌های درونی هستند که برای ادامهٔ تلاش و موفقیت ما را به سمت جلو هدایت می‌کنند.
راهکارهای تقویت انگیزه‌های درونی
- خود را به چالش بکشید: دنبال کردن هدفی دست‌یافتنی اما دشوار، راهکاری خوب برای افزایش انگیزهٔ درونی است. چالش‌ها می‌توانند شما را به انجام کارید خاص علاقه‌مند نگه دارند، عزت نفس را بهبود بخشند و بازخوردهایی به شما در مورد بهبود کار دهند. انتخاب کاری که کمی چالش برانگیز است به شما کمک می‌کند تا برای آغاز کار انگیزه و هیجان را در خودتان پدید آورید.
- کنجکاوی: در جست‌وجوی چیزهایی باشید که توجه شما را جلب می‌کنند و دوست دارید دربارهٔ آنها بیشتر بدانید.
- کنترل را به دست بگیرید: گاهی در انجام کارها و شرایط به این نتیجه می‌رسیم که همه چیز در حال خارج شدن از کنترل ماست. اگر احساس کنید که تأثیری بر کار یا نتیجه ندارید روند انجام کار با چالش و مانع بزرگ روبرو می‌شود. حفظ انگیزهٔ ذاتی برای دنبال کردن یک هدف بسیار مهم است و باید به دنبال راهکارهایی باشید که با بهره‌گیری از توانمندی‌های خود نقشی فعال در انجام کارها ایفا نمایید.
- رقابت کنید: ممکن است افراد دیگری وجود داشته باشند که در تلاش برای رسیدن به اهدافی مشابه شما باشند. این به این معنا نیست که باید تسلیم شوید و جا بزنید. پیشرفت و شرایط خود را با دیگران مقایسه نکنید چون افراد با شرایط و ویژگی‌های متفاوت فردی زندگی می‌کنند. شما می‌توانید برای انگیزه و الهام به دیگران نگاه کنید، اما به یاد داشته باشید که همهٔ ما مسیرهای متفاوتی را در زندگی تجربه می‌کنیم.
ویژگی‌های با پتانسیل بالا را پرورش دهید
روان‌شناسان برای چندین دهه تلاش کرده‌اند تا ویژگی‌های شخصیتی خاص افراد را که در دستیابی به موفقیت موثر هستند شناسایی کنند. آزمون MBTI یکی از ارزیابی‌های معروف و پرکاربرد است که نشان می‌دهد افراد بر اساس ویژگی‌های شخصیتی مناسب چه مشاغلی هستند. البته این یک معیار کلی است و ممکن است در خصوص همهٔ افراد صدق نکند. بر پایهٔ پژوهش‌های جدید، ویژگی‌های خاصی در افراد وجود دارند که به طور پیوسته با موفقیت در ارتباط هستند. آنها ۶ ویژگی کلیدی را شناسایی کردند که می‌تواند در بهبود عملکرد افراد در محیط کار موثر باشند. آنها بیان داشتند که سطوح بهینه‌ای از این ویژگی‌ها وجود دارند. کاهش این ویژگی‌ها در فرد می‌تواند مانع موفقیت شود. اما داشتن بیش از حد آن نیز می‌تواند مانع موفقیت شود. پس ما باید به یک حد تعادل دست یابیم.
۶ ویژگی کلیدی برای افزایش پتانسیل
الف- وظیفه‌شناسی
افرادی که وجدان کاری دارند و وظیفه‌شناس هستند به آثار مثبت و منفی کارهایشان توجه دارند. در نتیجه این افراد تلاش می‌کنند عملکرد بهتری در انجام کارها از خود نشان دهند. برای پرورش این ویژگی می‌توانید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- فکر کردن به نتیجهٔ کار (در صورتی که به درستی یا به طور ضعیف انجام شود)
- توجه به دیدگاه دیگران دربارهٔ عملکرد خودمان
ب- پذیریش روبهرو شدن با شرایط غیر منتظره
چشم‌انداز و افق زندگی همیشه برای ما روشن نیست. گاهی مسیر زندگی با ابهام و تیرگی همراه است. افرادی که پتانسیل بالایی برای دستیابی به موفقیت دارند از ابهامات و نامعلومی شرایط نمی‌گریزند. بلکه خود را برای هر چیز غیر منتظره‌ای آماده می‌کنند و برخورد با این موقعیت‌ها را می‌پذیرند. برای پرورش این ویژگی موارد زیر را در نظر بگیرید:
- نترسیدن از چالش‌ها
- تمایل به تغییر
- تمایل به کسب تجربه‌های تازه
ج- سازگاری
پذیرش آغاز راه برخورد با چالش‌های غیر منتظره است اما برای حل این چالش‌ها باید مهارت سازگاری را در خود پرورش دهیم. همیشه نمی‌توانیم در برخورد با شرایط غیر منتظره همه چیز را تحت کنترل خود درآوریم. در این وضعیت ما باید مهارت سازگاری با شرایط را داشته باشیم تا موانع و چالش‌ها ما را شکست ندهند. برای پرورش مهارت سازگاری در خود باید موارد زیر را به انجام رسانید:
- آمادگی ذهنی برای تغییر
- کمک گرفتن از دیگران
- صبر و شکیبایی
د- شجاعت
اهل ریسک بودن و داشتن شجاعت ویژگی مشترک کسانی است که ما آنها را به عنوان افراد موفق می‌شناسیم. این افراد از شکست‌های احتمالی نمی‌ترسند و برای دستیابی به خواسته‌هایشان دست از تلاش برنمی‌دارند. پژوهش‌ها نشان داده است که افراد شجاع از احساسات مثبت برای غلبه بر ترس استفاده می‌کنند.[۳]
برای ایجاد شجاعت موارد زیر را فراموش نکنید:
- کاستن از احسسات منفی و تمرکز بر نقاط قوت خود
- انجام ریسک همراه با بررسی منطقی
- عمل‌گرایی و اهمیت دادن به انجام کار
ه- کنجکاوی
افراد موفق نسبت به هر چیزی در پیرامونشان کنجکاو و دقیق هستند. آنها همواره مشتاق یادگیری، افزایش دانش و مهارت‌های خود هستند برای بهبود حس کنجکاویتان موارد زیر را در خود پرورش دهید:
- ایجاد ارتباط میان علایق و وظایف
- یادگیری چیزهای تازه
- علاقه نشان دادن به دانش و آگاهی
- تلاش برای افزایش اطلاعات عمومی
و- رقابت‌جویی
داشتن رقیب در انجام کارها می‌تواند به ایجاد انگیزه در ما کمک کند. این حس حسادت و لجبازی با دیگران اگر همراه با رقابتی سالم باشد به رشد و پیشرفت ما کمک می‌کند. برای این‌که حس رقابت‌جویی را در خود ایجاد و حفظ کنید موارد زیر را در در نظر داشته باشید:
- تمرکز روی پیشرفت‌های خود
- ایجاد رقابت سالم و دوستانه با دیگران
- به اشتراک گذاشتن تجارب و استفاده از تجارب رقیبان
- شاد بودن از شنیدن موفقیت‌های دیگران
کوچینگ موفقیت را فراموش نکنید!
همه می‌دانیم که استفاده از تجارب دیگران به رشد شخصی و موفقیت در زمینه‌های گوناگون زندگی کمک می‌کند. اگر به دنبال این هستید که در زمینه‌های گوناگون زندگی موفقیت را تجربه نمایید پیشنهاد می‌کنم جلسات کوچینگ را با روان‌شناس آغاز کنید. ما در گروه آقای روان‌شناس دوره‌های کوچینگ فردی و سازمانی را به صورت آنلاین و حضوری برگزار می‌کنیم. با ما در تماس باشید.
