اروین یالوم روانپزشک و روان‌درمانگر آمریکایی، بنیان‌گذار مکتب روان‌شناسی وجودی (هستی‌گرا یا اگزیستانسیالیسم) برجسته‌ترین روانپزشک زندهٔ جهان است که نقشی شگرف در سلامت روان بر جای گذاشته است. او نویسنده‌ای چیره دست است که با نوشته‌های خود نه تنها روان‌شناسان بلکه مردم عادی را نیز به خود جذب کرد. در کنار کتاب‌هایی که در زمینهٔ روان‌شناسی از وی چاپ شده است چند رمان نیز نگاشته شده که از میان آن‌ها وقتی نیچه گریست زبانزد است. در این نوشته شما را با بیوگرافی و زندگینامه اروین یالوم استاد برجستهٔ هستی‌گرا آشنا خواهم کرد.
بیوگرافی و زندگینامهٔ اروین یالوم
دوران کودکی
اروین دیوید یالوم (Irvin David Yalom) ۱۳ ژوئن ۱۹۳۱ در واشنگتن دی سی آمریکا زاده شد. پدر و مادر وی آمریکایی نبودند و در روستای کوچک سلتز در مرز لهستان و روسیه زندگی می‌کردند. این خانوادهٔ یهودی حدود ۱۵ سال پیش از آن‌که یالوم به دنیا بیاید به آمریکا مهاجرت کردند. پدرش در واشنگتن دی سی مغازهٔ خوار و بار فروشی داشت و آن‌ها بالای همین مغازه در خانه‌ای کوچک زندگی می‌کردند. در آن هنگام این شهر جایی امن به شمار نمی‌رفت و محلهٔ آن‌ها فقیرنشین به شمار می‌رفت. از آن‌جایی که زندگی در این محله چندان بی‌خطر نبود، پناهگاه یالوم خانه بود و در اوقات فراغتش به خواندن کتاب مشغول می‌شد. او هفته‌ای دو بار به کتابخانهٔ مرکزی می‌رفت تا بتواند کتاب‌های مورد علاقه‌اش را برای خواندن تهیه نماید.
در این هنگام او هیچ راهنما یا مشاوری نداشت تا هدایتش نماید. خانوادهٔ وی مذهبی بودند، هرگز کتاب نمی‌خواندند و روی بقای اقتصادی تمرکز داشتند. اما وی از جان آدامز تا زرتشت به مطالعه پرداخت و بر این باور بود که بهترین کاری که یک انسان می‌تواند انجام دهد نوشتن رمان است.
دوران جوانی
وی پس از فارغ التحصیلی از دبیرستان باید مسیر زندگی خود را تعیین می‌کرد. در آن روزگار انتخاب‌های یک جوان برای شغل و آینده بسیار محدود بود. بیش‌تر همسالان او به شغل‌های خانوادگی مشغول می‌شدند یا شانس خود را برای رفتن به دانشگاه پزشکی امتحان می‌کردند. او احساس می‌کرد که رفتن به دانشکدهٔ پزشکی با علاقه‌اش به تولستوی و داستایوسکی هماهنگی بیش‌تری دارد! پس تصمیم گرفت که در زمینهٔ روانپزشکی تحصیل نماید. او به دانشگاه جورج واشنگتن رفت و در سال ۱۹۵۲ مدرک کارشناسی خود را گرفت. سپس برای گذراندن دکترای پزشکی به دانشکدهٔ پزشکی دانشگاه بوستون رفت و در سال ۱۹۵۶ فارغ التحصیل شد.
سپس دورهٔ کارآموزی خود را در بیمارستان مانت سایتای (Mount Sinai Hospital) نیویورک و سال ۱۹۶۰ رزیدنتی خود را در کلینیک روانپزشکی هنری فیپس (The Henry Phipps Psychiatric Clinic) که در بیمارستان جان هاپکینز بالتیمور قرار دارد به پایان رساند. یالوم دو سال در خدمت بیمارستان ارتش بود و سپس فعالیت دانشگاهی خود را در دانشگاه استنفورد آغاز کرد. او در سال ۱۹۶۳ عضو هیئت علمی دانشگاه شد. او با آموزش روان‌درمانی گروهی و توسعهٔ الگوی خود از روان‌درمانی وجودی توانست موفقیت‌های چشمگیری به دست آورد.
زندگی شخصی اروین یالوم
یالوم با مریلین کونیک (Marilyn Koenick) ازدواج کرد و صاحب ۴ فرزند شد. همسر وی زنی نویسنده‌ای فمنیست، تاریخ‌شناس و استاد دانشگاه استنفورد بود. وی در سال ۲۰۱۹ درگذشت. چهار فرزند وی در سانفرانسیسکو زندگی می‌کنند و به کارهای گوناگون از جمله پزشکی، عکاسی، نویسندگی خلاق، کارگردانی تئاتر و روان‌شناسی بالینی مشغولند. او صاحب چند نوه نیز شده است.
زندگی شغلی اروین یالوم
یالوم در سال ۱۹۹۴ از دانشگاه استنفورد بازنشسته شد. وی در طول سال‌های عمر خود به عنوان یک روانپزشک و روان‌درمانگر به کار خود ادامه داد و این کار را تاکنون نیز ترک نکرده است. در کتاب موهبت روان‌درمانگری به این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید که یکی از نگرانی‌های برخی از مراجعین من این است که من بمیرم و کار درمان آن‌ها نیمه کاره بماند. او در زمینهٔ درمان بر اصول روان‌شناسی وجودی تآکید می‌ورزد با این حال بر این باور است که نباید خود را محدود به یک رویکرد خاص در درمان نمود و با نگاه تعصب‌آمیز به روش‌های درمانی توجه کرد. او بر این باور است که برای هر بیمار درمانی خاص نیاز است چون هر انسانی منحصر به فرد است. همین نگرش باعث شد تا وی از روانپزشکی فاصله بگیرد و به قلمروی روان‌شناسی بیش از پیش علاقه‌مند شود. او بر این باور است که: «روانپزشکی به شدت از سوی نیروهای اقتصادی هدایت می‌شود تا تنها تشخیص‌های غیرفردی، مبتنی بر نشانه‌ها و درمان مختصر و یکنواخت، بر پایهٔ پروتکل را برای همه ارائه دهد».
اروین یالوم پدر روان‌شناسی وجودی یا اگزیستانسیال
اروین یالوم اندیشمندی بزرگ است که به رویکردها و مکاتب روان‌شناسی با نگاهی نکته‌سنج و به دور از تعصب می‌نگرد. از آن‌جایی که وی به فلسفه نیز علاقه‌مند بود، رویکرد درمانی خود را که روشی فلسفی در درمان است بنیان نهاد. رویکرد درمان وجودی که با نام روان‌درمانی اگزیستانسیال نیز شناخته می‌شود؛ رویکردی پویاست که بر دغدغه‌های انسانی که در هستی انسان ریشه دارند تمرکز می‌کند. بر پایهٔ این رویکرد هر انسانی دارای نیروها، انگیزه‌ها، ترس‌های خودآگاه و ناخودآگاهی است که درونش به کنش و اثر می‌پردازد. این رویکرد بر این باور استوار است که کشمکش درون یک فرد در اثر روبرو شدن با افراد و مفروشات هستی است. این مفروضات عبارتند از
- غیر قابل اجتناب بودن مرگ
- آزادی و مسئولیت‌های همراه آن
- انزوای وجودی
- بی‌معنایی در مفهوم اگزیستانسیالیسمی
این ۴ فرض که به عنوان دغدغه‌ها یا دلواپسی‌های غایی نیز شناخته می‌شوند بدنهٔ درمان وجودی را تشکیل می‌دهند.
نویسندگی یالوم
نخستین تجربهٔ نویسندگی اروین یالوم در مجلات حرفه‌ای روان‌شناسی و روانپزشکی بود. سپس نخستین کتابش را به نام نظریه و عمل روان‌درمانی گروهی به طور گسترده برای آموزش درمانگران در ۷۰۰ هزار نسخه به چاپ رساند. این کتاب به ۱۲ زبان ترجمه شده بارها به چاپ رسیده است. این کتاب نظر منتقدین را جلب کرد و به عنوان یکی از کتاب‌های موثر در آموزش روان‌درمانی گروهی به کار گرفته می‌شود. با این حال برخی از منتقدین وی را به داستان‌سرایی متهم کرده‌اند و بر این باورند که برخی از گفته‌های وی شامل شواهد تجربی نیست و زاییدهٔ ذهن یالوم است.اما یالوم به عنوان نویسنده بیش‌تر با کتاب وقتی نیچه گریست شناخته شد و توانست جایزهٔ ادبی را نیز برای همین کتاب کسب نماید.
آثار و کتاب‌های اروین یالوم
از اروین یالوم حدود ۷۰ مقاله و کتاب‌های گوناگونی به چاپ رسیده است. نوشته‌های او را می‌توان به دو گروه داستانی و غیر داستانی تقسیم کرد.
کتاب‌های داستانی یالوم
- هر روز نزدیک‌تر از پیش (۱۹۷۴)
- جلاد عشق و دیگر داستان‌های روان درمانی (۱۹۸۹)
- وقتی نیچه گریست (۱۹۹۲)
- دروغگویی روی مبل (۱۹۹۶)
- مامان و معنی زندگی (۱۹۹۹)
- پلیس را خبر می‌کنم (۲۰۰۴)
- درمان شوپنهاور (۲۰۰۵)
- مسئله اسپینوزا (۲۰۱۲)
- خلق‌شدگان در یک روز و داستان‌های روان‌درمانی دیگر (۲۰۱۵)
کتاب‌های غیر داستانی یالوم
- تئوری و عمل در روان‌درمانی گروهی (۱۹۷۰)
- روان‌درمانی اگزیستانسیال (۱۹۸۰)
- روان‌درمانی گروهی بستری (۱۹۸۳)
- خواننده یالوم (۱۹۹۶)
- یالوم‌خوانان – گلچینی از مشهورترین آثار یالوم (۱۹۹۷)
- هنر درمان – نامه‌ای سرگشاده به نسل جدید روان‌درمانگران و بیمارانشان (۲۰۰۱)
- خیره به خورشید نگریستن – غلبه بر وحشت از مرگ (۲۰۰۸)
- من چگونه یالوم شدم (۲۰۱۷)
- مسئله مرگ و زندگی (۲۰۲۱)
جوایز و افتخارات اروین یالوم
- فی بتا کاپا – (Phi Beta Kappa) در سال ۱۹۵۲
- جایزه ادوارد استرکر برای برای مشارکت قابل توجه در زمینهٔ مراقبت از بیماران روانپزشکی، موسسهٔ بیمارستان پنسیلوانیا در سال ۱۹۷۴
- جایزه صندوق بنیاد برای تحقیقات در روانپزشکی، انجمن روانپزشکان آمریکا در سال ۱۹۷۶
- جایزه مرکز مطالعات پیشرفته در علوم رفتاری، پالو آلتو، کالیفرنیا در سال ۱۹۷۷
- جایزه فلوشیپ بنیاد راکفلر، بلاجیو، ایتالیا در سال ۱۹۸۸
- بهترین رمان سال ۱۹۹۲، جایزه مدال طلای باشگاه مشترک المنافع برای داستان در سال ۱۹۹۳
- جایزه اسکار پیستر برای مشارکت در دین و روانپزشکی، انجمن روانپزشکان آمریکا در سال ۲۰۰۲
- جایزه پریس دکس لکچرز (Prix Des Lecteurs) برای ترجمهٔ فرانسوی کتاب مسئله اسپینوزا در سال ۲۰۱۴
