بوتاکس یکی از پرهوادارترین راهکارهای رفع چین و چروک پوست است. اما شاید باورنکنید اگر به شما بگویم که بوتاکس علائم افسردگی را بهبود می‌بخشد. به تازگی پژوهشی از سوی شولز و همکارانش در ماه مارس در مجلهٔ تحقیقات روان‌پزشکی منتشر شد. این پژوهش نشان می دهد که تزریق بوتاکس باعث بهبود افسردگی می شود. اما چگونه؟ شاید به دلیل اثر بازخورد صورت یا حس احساسی باشد. در این نوشته یافته‌ها این پژوهش جالب علمی را با شما به اشتراک می‌گذارم.
تزریق بوتاکس علائم افسردگی را کاهش میدهد
بوتاکس یا سم بوتولونیوم
سم بوتولینوم یک نوروتوکسین قوی است، به این معنی که به عملکرد اعصاب آسیب می‌زند یا آن را مختل می کند. البته این اختلال جنبهٔ مثبتی دارد. در حقیقت بوتاکس باعث فلج شدن موقتی عضلات صورت می‌گردد. با انجام این کار چین و چروک‌های صورت رفع می‌گردند. این سم باعث جلوگیری از آزاد شدن انتقال دهندهٔ عصبی استیل کولین در محل اتصال عصبی-عضلانی، جایی که سلول‌های عضلانی و سلول‌های عصبی حرکتی به هم می‌رسند، می‌شود. عملکرد این سم ممکن است که عواقب خطرناکی داشته باشد؛ به ویژه هنگامی که منجر به جلوگیری از انتقال پیام بین اعصاب و عضلات مهم شود، مانند آن‌هایی که به ما کمک می‌کنند تا نفس بکشیم. این روش برای چند دهه است که به عنوان یکی از راهکارهای زیبایی و مراقبت از پوست در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما اگر مقدار کمی از سم را به عضلات مثلا خط اخم تزریق کنیم، چه می شود؟ در واقع، بسیاری از افراد از کاربرد این سم برای اهداف آرایشی به عنوان تزریق معروف به بوتاکس، مانند شل کردن و نرم شدن عضلات ایجاد کننده چروک صورت، آگاه هستند.
آن‌چه ممکن است برخی از افراد ندانند این است که از تزریق بوتاکس برای مدیریت سایر بیماری‌ها از جمله هایپرهیدروز (تعریق زیاد)، سردردهای میگرنی، بی اختیاری ادرار، برخی شرایط خاص چشم (به عنوان مثال تنبلی چشم، کشیدگی چشم، ضربدری) و مشکلات انقباضی مثل دیستونی دهانهٔ رحم استفاده می‌کنند.
بوتاکس چگونه بر خلق و خو و علائم افسردگی تأثیر می گذارد؟
یکی از کاربردهای نوین تزریق بوتاکس برای بهبود افسردگی بوده است. بله افسردگی! به عنوان مثال، نتایج یک آزمایش تصادفی کنترل شده با دارونما (پلاسبو) که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، نشان داد که تزریق بوتاکس به عضلات صورت (ماهیچهٔ اخم و ماهیچهٔ هرمی بینی) علائم افسردگی را کاهش میدهد. میزان پاسخ، شش هفته پس از تزریق اندازه‌گیری شد، در گروه تزریق دارونما ۱۵٪ کاهش نمره در آزمون افسردگی اما در گروهی که تزریق بوتاکس داشتند ۵۲٪ بود.
بنابراین، اینکه تزریق بوتاکس چگونه ممکن است افسردگی را کاهش دهد یک توضیح، به نام فرضیه بازخورد صورت دارد، که شامل چگونگی تأثیر تغییرات چهره در مغز است.
به عنوان مثال، وقتی اخم می کنیم، به احتمال زیاد محرک های ناخوشایند (مثلاً تصویری که یک زن و شوهر با هم بحث می کنند) را منفی تر از حد معمول ارزیابی می کنیم.
در واقع، انقباض عضلات صورت (به عنوان مثال، عضلات مورد استفاده برای ابراز احساس خشم یا درد) می تواند بر فعالیت سیستم عصبی خودمختار تأثیر بگذارد، در نتیجه تغییراتی در تعریق، فشار خون، ضربان قلب و غیره ایجاد می شود. چطور؟ با علامت دادن به انتهای عصب سه قلو در صورت – اعصابی که به طور بالقوه در احساس فشار و درد عضلانی نقش دارند – “تسکین استرس جسمی، و در نتیجه کاهش استرس عاطفی”. به طور خلاصه، تزریق بوتاکس حلقه بازخورد از برخی از عضلات صورت را از بین می برد (ماهیچه هایی که با مغز ارتباط برقرار می کنند که فرد احساس عصبانیت ، غم ، بدبختی و غیره می کند).
فراتحلیل: تزریق بوتاکس برای درمان افسردگی
تحقیقات شولز و همکارانش یک بررسی و فراتحلیل از آزمایشات بالینی تصادفی سم بوتولینوم تزریق شده به گلابلا – منطقه گلابلا بخشی از پیشانی بین ابروها است – برای مدیریت افسردگی:
نتایج سه مقایسه نشان داد بوتاکس یک درمان موثر برای افسردگی است.
تفاوت بین دارونما و بوتاکس پس از درمان: گروه بوتاکس افسردگی را کاهش داد.
چگونه علائم افسردگی با گذشت زمان در درمان بوتاکس تغییر کرد؟ (در مقایسه با شش هفته بعد): شرکت کنندگانی که تزریق بوتاکس انجام دادند ، افسردگی را کاهش دادند.
تجزیه و تحلیل ترکیبی از تعامل بین گروه (دارونما در مقابل بوتاکس) و زمان (شروع در مقایسه با شش هفته بعد): بهبود بیشتر افسردگی در گروه بوتاکس.
در نتیجه:
یک مطالعه از پنج تحقیق بالینی تصادفی نشان داد که تزریق بوتاکس در کاهش علائم افسردگی نقش زیادی ایفا میکند که تنها عوارض عمده آن سردردهای کوتاه مدت بوده است.
نتیجه به دست آمده در این تحقیق با اندازه گیری ها در تحقیق سال 2019 هماهنگ است، هرچند که عدد به دست امده کوچکتر است. با این وجود، این اندازه ها نشان میدهد تاثیر بوتاکس موثر تر از دارو های ضد افسردگی عمل می کند.
آیا این بدان معناست که بوتاکس یک داروی معجزه آسا برای افسردگی است؟
نه کاملا. نتایج فوق باید با احتیاط تفسیر شود.
قبل از اینکه تزریق بوتاکس برای افسردگی به مردم توصیه شود، تحقیقات بیشتری لازم است.
اگر تحقیقات آینده تأیید کند که بوتاکس برای درمان افسردگی ایمن موثر است، ممکن است برخی از بیماران نه تنها بخواهند آن را امتحان کنند بلکه حتی بوتاکس را نسبت به سایر روش های درمانی افسردگی ترجیح دهند. از این گذشته، تزریق بوتاکس هر چند ماه به معنای پیوستن به درمان آسان تر، عوارض جانبی کمتر (در مقایسه با برخی از داروهای ضد افسردگی) و حتی هزینه های کمتر (در مقایسه با برخی از مداخلات روان درمانی) است.
