کتاب DSM 5 راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی

کتاب DSM یا راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders)، برجسته‌ترین کتابی است که هر روان‌شناس و روان‌پزشکی با آن سر و کار دارد. DSM 5 تازه‌ترین نگارش از این کتاب است که به دست انجمن روان‌پزشکی آمریکا (APA) چاپ شده است. این کتاب بهترین راهنمای روان‌شناسان و روان‌پزشکان برای انجام فرآیند درمان اختلالات روانی است.

دربار‌ه‌ی کتاب DSM راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی

در طول تاریخ، اختلالات روانی گوناگونی شناسایی شدند و نشانه‌ها و راهکارهای درمانی گوناگونی نیز برای آن‌ها پیشنهاد شد. با توجه به حجم بالای اختلالات روانی و نیز اهمیت تشخیص و شیوه‌ی درمانی درست برای هر اختلال، نیاز به طبقه‌بندی و ساماندهی کردن اختلالات روانی احساس می‌شد. همان‌گونه که می‌دانید شناسایی و تشخیص اختلالات روانی کار ساده‌ای نیست چون نشانه‌ها و علائم برخی از اختلالالت روانی به هم نزدیک و همانند هستند. از سوی دیگر ما نیازمند آگاهی درباره‌ی فراوانی بیماری‌های روانی از دید آماری نیز هستیم. چنین نیازهایی انجمن روان‌پزشکی آمریکا (APA) را به سوی چاپ کتاب DSM  کشاند. نگارش نخست این کتاب به نام DSM 1 در سال ۱۹۵۲ و تازه‌ترین نگارش آن به نام DSM 5  در سال ۲۰۱۳ به چاپ رسیده است.

کتاب DSM در این سال‌ها دگرگونی‌هایی داشت. برخی از اختلالات به این کتاب افزوده یا پاک شدند و گروه‌بندی اختلالات نیز در این سال‌ها دگرگونی‌هایی داشت. از سوی دیگر نام برخی از اختلال‌های روانی نیز دگرگون شد. آن‌چه اکنون از سوی روان‌شناسان و روان‌پزشکان به عنوان مهم‌ترین راهنما شناخته می‌شود DSM 5  است. این کتاب ارزشمند نزدیک به ۶۰۰ اختلال رسمی را در خود جای داده اما اختلال‌های اصلی آن ۱۵۷ اختلال است. سایت رسمی DSM 5 نیز هم‌اکنون در دسترس است.

انواع اختلالات روانی بر پایه‌ی‌ DSM 5

اختلالات روانی که در DSM 5 آمده است به چند گروه اصلی بخش بندی می شود که هر گروه زیرگروه هایی نیز دارد.

اختلالات اضطرابی

اختلال اضطراب جدایی، اختلال وحشت زدگی، آگورافوبیا، فوبیاهای خاص، اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال اضطرابی تعمیم یافته، اختلال اضطرابی ناشی از دارو یا ماده، اختلال اضطرابی ناشی از عارضه پزشکی، اسپسیفایر حمله‌ی وحشت‌زدگی، سلکتیو میوتیسم و …

اختلالات وسواسی اجباری و گروه‌های مرتبط با آن

اختلال وسواسی اجباری، اختلال بادی دیسفورمیک، اختلال احتکار، اختلال مو کندن، اختلال پوست کندن، اختلال وسواسی اجباری و اختلال مرتبط با آن ناشی از دارو، اختلال وسواسی و اجباری و اختلال مرتبط با آن ناشی از یک عارضه‌ی پزشکی و …

اختلالات مرتبط با استرس و تروما

اختلال استرس پس از حادثه (PTSD)، اختلال دلبستگی واکنشی و اختلال تعامل بی‌قید و بند، اختلال استرس حاد، اختلالات سازگاری، دیگر اختلالات مرتبط با تروما یا استرس مشخص، اختلال مرتبط با تروما یا استرس نامشخص

اختلالات افسردگی و اختلالات دو قطبی

اختلالات خلقی، افسردگی، اختلال افسردگی عمده، اختلال افسردگی دائم (دیستیمیا)، چند اختلال افسردگی دیگر، اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی (PMDD)، اختلال نامنظمی خلقی اخلال‌گرانه (DMDD)، اختلالات دو قطبی، اختلال سیکلوتیمیک، اختلال خلقی ناشی از مصرف ماده یا دارو، اختلالات ناشی از یک عارضه پزشکی، خودکشی و اقدام به خودکشی، اختلالات خلقی در کودکان و …

گروه اسکیزوفرنی و دیگر اختلالات سایکوتیک

اختلال اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوفرنی فرم، اختلال‌های سایکوتیک، اختلال دیلوژنال، اختلال سایکوتیک کوتاه، اختلال سایکوتیک مشترک، اختلال سایکوتیک ناشی از مصرف ماده یا دارو، اختلالات سایکوتیک ناشی از عارضه پزشکی و …

اختلالات مصرف مواد و اختلالات اعتیادی

اختلال مصرف الکل، اختلال مصرف تنباکو و نیکوتین، اختلال مصرف کوکائین، آمفتامین‌ها، کافئین، اختلال مصرف اوپیود، مواد آرام‌بخش خواب‌آور و ضد اضطراب، اختلال مصرف مواد هالوسینوژن، اختلال مصرف بنسیکلیدین، اکستازی و ال اس دی، اختلال مرتبط با کانابیس یا حشیش، اختلال مصرف مواد استنشاقی یا مشامی، اعتیاد به قمار و …

اختلالات خورد و خوراک

اختلال پایکا، اختلال نشخوار، اختلال اجتناب یا محدودیت غذا، آنورکسیا نروزا، بولمیا نروزا، اختلال بینج ایتینگ و …

اختلالات جنسی

اختلال نعوظ، اختلال ارگاسم، مشکلات مربوط به درد جنسی، اختلال درد یا دخول تناسلی خاصره‌ای، اختلال جنسی ناشی از ماده یا دارو، اختلالات پارافیلیک یا انحرافات جنسی، دیسفوریای جنسیتی و …

اختلالات شخصیت

اختلال شخصیت پارانوئید، اختلال شخصیت اسکیزوئید، اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت خوشیفته، اختلال شخصیت هیستریک (نمایشی)، اختلال شخصیت اجتنابی، اختلال شخصیت وابسته، اختلال شخصیت وسواسی اجباری و …

اختلالات شخصیت سوماتیک سمپتوم

اختلال تبدیلی، اختلال ساختگی، اختلال اضطراب بیماری، اسپسیفایر درد غالب و …

اختلالات گسستگی

آمنزیای گسسته، گریز گسسته، اختلال هویت گسسته، اختلال شخص‌زدایی – واقعیت‌زدایی و …

اختلالات عصبی – شناختی

اختلالات نوروکوگنیتیو خفیف و عمده، دلیریوم، نقص‌های زبانی و گفتاری، نقص حافظه، آپراکسیا و …

اختلالات روانی کودکان

اختلالات رفتاری اخلال‌گرانه، اضطراب و افسردگی در کودکان، انورسیس یا بی‌اختیاری ادرار، انکوپرسیس یا بی‌اختیاری مدفوع و …

اختلالات عصبی – رشدی

اختلالات یادگیری، اختلالات کم‌توجهی و بیش‌فعالی (ADHD)، اختلال زبان، اختلال آواهای گفتاری، معلولیت ذهنی، اختلال اوتیسم، اختلالات حرکتی، اختلالات تیک و …

اختلالات اخلال‌گرانه

اختلال سلوک، کنترل تکانه، اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال انفجار خشم متناوب، پایرومینیا، کلپتومانیا و …

اختلالات خواب – بیداری

اختلال بی‌خوابی یا اینسومنیا، اختلال خواب‌آلودگی یا هایپرسومنولنس، نارکولپسی، اختلالات خواب مرتبط با تنفس، سندروم آپنه‌آ، اختلالات خواب – بیداری سیر کادیان، پاراسومنیاها، اختلال رفتارهای حرکتی در خواب REM و …