این روزها موضوع کرونا به اندازهای داغ است که حتی اگر نخواهیم باز هم در جریان آن قرار میگیریم. تلویزیون را روشن میکنم و میبینم که بیشتر شبکههای تلویزیونی در حال پخش برنامه پیرامون ویروس کرونا هستند. در شبکههای اجتماعی گشتی میزنم و میبینم موضوع مرگ و میر کرونا و ناامیدی مردم بسیار داغ است. هنگام قدم زدن در خیابان ناخواسته میشنوم که مردی به دوستش میگوید: «ماسک هم نداریم بزنیم ما همه میمیریم». شنیدن این جملهها برای یک بزرگسال اندوهبار و ناامید کننده است چه برسد به کودکی که توانایی درک او نسبت به بزرگسالان ضعیف است.
ترس کودک از کرونا
کودکان بسیاری از رفتارها را در نتیجهٔ مشاهدهٔ رفتار بزرگسالان بروز میدهند. هنگامی که کودک اضطراب بزرگسالان را میبیند او نیز مضطرب و پریشان میشود. کودکان نیز همانند بزرگسالان ممکن است به خاطر ترس از ویروس کرونا دچار اختلالات روانشناختی گوناگون مانند: اضطراب، فوبیای کرونا، آگورافوبیا، اختلال وسواسی اجباری و … شوند. ما باید به دنبال راهکارهایی برای این باشیم که ترس کودکان نسبت به ویروس کرونا را کنترل و کاهش دهیم. چون اگر ترس و اضطراب کودکان عمیق شود دچار اختلال روانی میگردند و درمان آنان ممکن است ماهها به طول بیانجامد.
پیشنهاد میکنم بخوانید: فوبیای کرونا و دیگر اختلالات روانی مرتبط با ویروس کرونا
راههای کنترل ترس کودک از ویروس کرونا
۱- به گفتههای کودک به دقت گوش کنید
ما باید دقت کنیم که کودکان چه چیزهایی در مورد کرونا میدانند و چه درکی نسبت به این بیماری دارند. کودکان تلویزیون میبینند. گفتوگوی بزرگسالان را میشنوند. با دوستانشان دربارهٔ بیماری و کرونا گفتوگو میکنند. آنها مجموعهٔ اطلاعات را با توجه به سن و درک و ادغام میکنند تا به شناختی از ویروس کرونا برسند. آنها درک درستی از ویروس کرونا ندارند. پس پرسشهای گوناگونی در ذهنشان وجود دارد که باید به درستی پاسخ داده شود. ما باید گفتههای کودک را به دقت و با حوصله گوش کنیم. تا بتوانیم به پرسشهای او به درستی پاسخ دهیم. هنگامی که کودک به درک درستی از ویروس کرونا برسد شدت اضطراب و ترسش کاهش پیدا میکند.
۲- شیوهٔ گفتارمان را کنترل کنیم
هنگامی که هواپیما آمادهٔ پرواز شود خلبان با مسافران گفتوگو میکند. خلبان به مسافران با آرامش توضیحاتی میدهد که برای انجام پرواز آماده شوند. اگر صدای خلبان آرامشبخش نباشد و مسافران احساس کنند که صدای او میلرزد و ترسیده است چه خواهد شد؟ همهٔ مسافران دچار ترس و نگرانی میشوند. بسیاری از آنان به این باور میرسند که این هواپیما سقوط خواهد کرد با اینکه هنوز پرواز آغاز نشده است. لحن گفتار ما به همین اندازه مهم است. اگر کودک هنگامی که با او پیرامون ویروس کرونا و رعایت بهداشت گفتوگو میکنیم، احساس کند که نگران و مضطرب هستیم، او نیز دچار ترس و اضطرابی شدیدتر از ما میشود. پس باید در هنگام گفتوگو و گوشزد کردن رعایت بهداشت، آرامش داشته باشیم. از بیان جملههای مسموم مانند: «دستهایت را بشوی تا کرونا نگیری» و جملههای همانند این جمله خودداری کنید.
۳- اطلاعات درست بدهید و کودک را گمراه نکنید
در جهان امروز دسترسی به اطلاعات کار دشواری نیست. برای پیشگیری و رعایت اصول بهداشتی ضد ویروس کرونا کافی است که توضیحات سایت سازمان بهداشت جهانی را بخوانید. برای نمونه میتوانیم به برخی از این اطلاعات اشاره کنیم. سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند که از لمس چیزهایی که گمان میکنیم ممکن است آلوده باشند خودداری کنیم. دستهایمان را حداقل ۲۰ ثانیه با مواد شوینده به دقت بشوییم. همچنین به ضدعفونی کردن سطوح بپردازیم.
۴- درک احساسات و رفتارهای کودک
کودکان در سن حساس قرار دارند. رخدادهای ناگوار آنها را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد. طبیعی است که کودک از ویروس کرونا و مرگ بترسد. ما در این شرایط باید بتوانیم با کودک همدلی داشته باشیم. به او اطمینان بدهیم که با رعایت اصول بهداشتی و ماندن در خانه دچار ویروس کرونا نمیشود. هرگز نباید کودک را به خاطر اضطراب و نگرانیهایی که دارد تمسخر کرد یا مورد تحقیر قرار داد. با اطمینان خاطر دادن به کودک میتوانیم ترس و اضطرابش را کنترل کنیم.
۵- روانشناس کودک میتواند به کودک برای مقابله با ترس از کرونا کمک کند
ممکن است والدین نتوانند اضطراب و ترس کودک را نسبت به ویروس کرونا کنترل کنند. در این شرایط میتوانند از یک روانشناس کودک کمک بگیرند. روانشناس کودک میتواند با رویکردهای درمانی ویژهٔ کودکان نسبت به حل بحران اضطراب و ترس کودک اقدام نماید.
روانشناسان کودک در گروه آقای روانشناس آمادهٔ ارائه خدمات به شما عزیزان هستیم. با ما گفتوگو کنید.