چند روز پیش ایلان ماسک بنیان‌گذار شرکت نورالینک از چیپ مغزی رونمایی کرد. ایلان ماسک، مهندس، مخترع، مدیر عامل SpaceX و تسلا همیشه رویاهای بزرگی در سر داشته است. یکی از رویاهای او یکپارچه‌سازی و آمیختن هوش مصنوعی و مغز انسان است. این ایده سال‌هاست که ذهن ایلان ماسک را به خود مشغول کرده است. من در سال ۲۰۱۹ گزارشی از برنامهٔ نورالینک برای یکپارچه کردن مغز و هوش مصنوعی در آقای روان‌شناس نوشتم. در این نوشته به بررسی این پروژهٔ بلندپروازانه خواهم پرداخت.
پروژهٔ نورالینک چیست؟
در سال ۲۰۱۶ ایلان ماسک شرکت نورالینک (Neuralink) را بنیان نهاد. مهم‌ترین اهداف نورالینک تولید دستگاه‌های الکترونیکی برای درمان بیماری‌های مغزی و بهبود کارکرد مغز انسان (هوشمندتر کردن انسان به کمک فناوری) است. ایده‌هایی که مدیران نورالینک در سر می‌پروراندند هر کسی را به یاد فیلم‌های علمی تخیلی می‌اندازد. اما تلاش‌های این شرکت نشان می‌دهند این رویاها و تخیلات چندان هم دور از دسترس نیستند. نورالینک در برنامه‌ای بلندمدت به دنبال این است که بتواند بیماری‌های مرتبط با مغز را به کمک اتصال چیپ‌های الکترونیکی به مغز انسان درمان کند. از سوی دیگر به دنبال این است که با بهره‌گیری از هوش مصنوعی بتواند هوش و کارکرد مغزی انسان را بهبود بخشد.
رونمایی ایلان ماسک از چیپ مغزی نورالینک
ایلان ماسک روز جمعه ۷ شهریور چیپ مغزی نورالینک را رونمایی کرد. او در رونمایی این تراشهٔ الکترونیکی خوکی به نام گوترد را نشان داد که به گفتهٔ او تراشه الکترونیکی نورالینک در مغزش کار گذاشته شده است. این پردازنده به اندازهٔ سکه است و سیگنال‌های بی‌سیم می‌فرستد که نشان‌دهندهٔ فعالیت عصبی در پوزهٔ گوترد در هنگام یافتن غذا است. آقای ماسک گفت که تراشه الکترونیکی نورالینک قابل بیرون آوردن از مغز است. به این منظور او خوک دیگری به نام دوروتی را نشان داد و گفت در مغز آن خوک تراشه نورالینک کار گذاشته شده بود و سپس آن را بیرون آورده‌اند. او بیان داشت که تراشه‌هایی که شرکت نورالینک در حال ساخت آن است، می‌تواند برای درمان بیماری‌هایی مانند دمانس (زوال عقل) و آسیب نخاعی به کار گرفته شوند. نورالینک توانسته تأییدیه کالای پزشکی نوآورانه (Breakthrough Device) را از سازمان غذا و داروی آمریکا برای تراشه الکترونیکی خود دریافت کند. در فیلم زیر می‌توانید رونمایی ایلان ماسک از تراشه الکترونیکی نورالینک را ببینید.
چیپ مغزی نورالینک چه کاربردی دارد؟
ایلان ماسک بر این باور است که آمیختن و یکپارچه‌سازی مغز انسان با فناوری رایانه برای آینده یک ضرورت برای پیشرفت انسان است. این فناوری نه تنها به درمان بیماری‌های مغزی و نخاعی کمک می‌کند بلکه می‌تواند هوش انسان و کارکردهای مغزی را بهبود بخشد. به کمک تراشهٔ الکترونیکی نورالینک می‌توان از خاطرات انسان نسخهٔ پشتیبان گرفت و آن را به بدن فردی دیگر یا حتی در حافظهٔ ربات بارگذاری کرد. به کمک تراشهٔ نورالینک امکان دیدن امواج فروسرخ، فرابنفش و پرتوهای ایکس امکان پذیر خواهد شد و در آینده انسان‌ها می‌توانند به دید فرا انسانی دست یابند. این فناوری در آینده می‌تواند دمانس و آلزایمر را برطرف کند. هم‌چنین امکان بهره‌برداری از داده‌ها و اطلاعات جانبی را برای انسان ممکن می‌سازد.
فرض کنید این تراشه در آینده بتواند داده‌ها و اطلاعاتی مانند ویکی‌پدیا را در ذهن انسان بارگذاری کند! آیا این شگفت‌انگیز نیست؟ البته اکنون این تراشه چنین کارایی ندارد.
ربات جراح نورالینک بدون خونریزی چیپ الکترونیکی را به مغز متصل خواهد کرد
شرکت نورالینک هم‌اکنون به در حال ساخت و توسعهٔ یک ربات جراح بسیار پیشرفته است. این ربات با هدف کاشت ایمپلنت در مغز ساخته شده است و می‌تواند فرآیندهای شکافتن سر، سوراخ کردن جمجمه، فرو کردن رشته‌های سیم بسیار نازک درون مغز، کاشتن تراشه و بخیه کردن سر را انجام دهد. ایلان ماسک می‌گوید این ربات به گونه‌ای طراحی شده که هنگام عمل جراحی به رگ‌های خونی آسیب نزد و در نتیجه خونریزی رخ نخواهد داد.
آیا تراشه نورالینک ایلان ماسک خطرناک است؟
اهداف ماسک به اندازه‌ای بلندپروازانه است که خودش اعتراف می‌کند که گفته‌هایش هر فردی را یاد سریال «بلک میرور» و آینده‌ای تاریک می‌اندازند. یکی از رویاهای آقای ماسک دربارهٔ تراشه نورالینک این است که تله‌پاتی ذهنی (Conceptual Telepathy) برای انسان امکان‌پذیر شود. نورالینک در آینده به دنبال این است که بدون نوشتن و صحبت کردن ارتباط میان انسان‌ها را به صورت ذهنی ممکن سازد. این هدف می‌تواند انسان را برای رقابت با هوش مصنوعی و برتری نسبت به فناوری‌های الکترونیکی آماده سازد. این رخداد همان اندازه که شگفت انگیز است می‌تواند ترسناک هم باشد. نگرانی مخالفان این فناوری این است که کنترل انسان‌ها و اعمال زور بر آنان با این تکنولوژی امکان‌پذیر است و می‌تواند انسان‌ها را برده و فرمانبردار کند.
پیشنهاد خواندن: هک کردن مغز انسان حقیقت دارد!
برای نمونه همین موضوع تله‌پاتی ذهنی را در نظر بگیریم. فرض کنیم انتقال اطلاعات از ذهن یک فرد به دیگری هک شود. یا با برون‌بری حافظهٔ افراد به کمک تراشه خاطراتشان را مرور کنیم. این موارد می‌تواند دردسرساز شوند. از سوی دیگر در بدترین شرایط این تراشه‌ها می‌توانند کنترل اندام و افکار انسان را به دست بگیرند. هم‌چنین با سو استفاده از چنین فناوری‌هایی می‌توان مردم را مجبور به رای دادن به یک کاندید خواست در انتخابات ریاست جمهوری کرد. اکنون باید دید این فناوری می‌تواند در خدمت انسان باشد یا انسان را در خدمت خود بگیرد. پس یکی از نگرانی‌های ما هک شدن مغز و بهره‌کشی از انسان است.
تراشهٔ الکترونیکی نورالینک من را یاد شرکت ابسترگو در بازی اساسینز کرید می‌اندازد. در این بازی به کمک DNA و ماشین انیموس می‌توانستند خاطرات افرادی که سده‌ها پیش زندگی می‌کردند را مرور و بازیابی کنند. البته این شرکت در بازی اساسینز کرید نماد پلیدی و استثمار انسان بود. آیا این فناوری می‌تواند پیشرفت انسان را تضمین کند یا ما را به دوران برده‌داری باز خواهد گرداند؟ از شما می‌خواهم در بخش دیدگاه این نوشته بگویید که دربارهٔ این فناوری چه طور فکر می‌کنید؟
