روان‌شناسی کودک, سبک زندگی

آیا پدر و مادر بین فرزندان فرق می‌گذارند؟

آیا پدر و مادر بین فرزندان فرق می‌گذارند؟

آیا احساس می‌کنید پدر و مادر میان فرزندانشان فرق می‌گذارند؟ آیا از پدر و مادرتان شنیده‌اید که پدر و مادر بین فرزندان فرق نمی‌گذارند و همه را به یک چشم می‌بینند؟ یکی از چالش‌هایی که درون خانواده‌ها دیده می‌شود فرق گذاشتن میان فرزندان است. برخی بر این باورند که پدر و مادر میان فرزندان فرق نمی‌گذارند و برخی می‌گویند رفتار پدر و مادران چیز دیگری می‌گوید.

آیا پدر و مادر میان فرزندان فرق می‌گذارند؟

این پرسش بارها و بارها از من پرسیده شده است. در پاسخ به این پرسش باید بگویم بله پدر و مادر بین فرزندان فرق می‌گذارند اما فرق گذاشتن به این معنا نیست که فرزندی به دیگران فرزندان برتری داشته باشد. یکی از ویژگی‌های انسان‌ها این است که بر پایه‌ی رفتاری که می‌بینند واکنشی در پاسخ به آن رفتار از خود بروز می‌‌دهند. پدر و مادر نیز بر پایه‌ی رفتارهایی که فرزندانشان انجام می‌دهند واکنش نشان می‌دهند. می‌توانیم بگوییم پاسخ پدر و مادر به رفتار کودکان گونه‌ای از بازخورد است. رفتار فرزندان در یک خانواده، همسان و همانند نیست پس بازخوردهایی که هر کدام از فرزندان دریافت می‌کنند نیز متفاوتند. فرزندان بازخوردها را دلیلی بر فرق گذاشتن می‌دانند و این رفتار از دید آن‌ها ناپسند است. می‌توانیم بگوییم فرق گذاشتن میان فرزندان چیزی اجتناب ناپذیر است اما به یاد بسپاریم که فرق گذاشتن به معنای تبعیض میان فرزندان نیست. فرق گذاشتن می‌تواند باعث پیشرفت کودکان نیز شود کودکان با گذر زمان می‌آموزند که اگر رفتارشان خوب و بر پایه‌ی هنجارهای خانواده و جامعه باشد بازخورد بهتری دریافت خواهند کرد. سرانجام کودک با مفاهیمی چون قانون، هنجار و مسئولیت‌پذیری به خوبی آشنا خواهد شد.

تبعیض میان کودکان

هنگامی که رفتار پدر و مادر با فرزندانشان نابرابرانه و سوگیرانه باشد تبعیض میان کودکان رخ می‌دهد. تبعیض میان کودکان هنگامی پدید می‌آید که پدر و مادر از توانمندی‌ها و شایستگی‌های فرزند یا فرزندانشان در برابر فرزند دیگر چشم‌پوشی کنند و به احساسات او اهمیت ندهند. برخی از پدر و مادران دچار تبعیض جنسی هستند. ممکن است پدر و مادری به دخترشان بیش از پسر اهمیت دهند. خواسته‌های دخترشان را برآورده کنند و به نیازها و احساسات پسرشان بی‌توجه یا کم‌توجه باشند یا فرزند آخرشان (ته تغاری) را عاشقانه دوست داشته باشند و به دیگر فرزندان بی‌مهری کنند. این گونه از رفتارها تبعیض‌آمیز شناخته می‌شود. رفتار تبعیض‌آمیز بر خلاف آن‌‌چه درباره‌ی فرق گذاشتن گفته شد پیامدهای ناگوار و بدی به دنبال خواهد داشت.

فرق گذاشتن میان فرزندان

پیامدهای تبعیض میان فرزندان توسط پدر و مادر

تبعیض بین فرزندان حس حقارت و حسادت را در فرزندانی که توجه کم‌تری دریافت می‌کنند پدید می‌آورد. آن‌ها به این باور می‌رسند که پدر و مادرشان آن‌ها را دوست ندارند و خود را سربار خانواده می‌پندارند. در این هنگام احساس بیزاری و نفرت نسبت به فرزند نورچشمی و نیز پدر و مادر پدید می‌آید. فرزندان در راستای اعتراض به رفتار پدر و مادرشان دست به رفتار پرخاشگرانه و لجبازی می‌زنند به گفته‌های پدر و مادر خود گوش نمی‌کنند. کشمکش و درگیری فیزیکی میان فرزندانی که دچار تبعیض هستند بیش‌تر رخ می‌دهد و واکنش پدر و مادر به این کشمکش‌ها کودکان را دچار گوشه‌گیری و افسردگی می‌کند. با گذر زمان این حس در فرد پدید می‌آید که او توانایی انجام کاری ندارد کودکانی که رفتار تبعیض آمیز را تجربه می‌کنند بیش از کودکان دیگر از نداشتن اعتماد به نفس رنج می‌برند. تبعیض جنسیتی نیز می‌تواند زمینه‌ساز دلزدگی از جنسیت شود و فرد را به این سو بکشاند که در آینده جنسیت خود را تغییر دهد یا رفتاری مانند جنس مخالف از خود بروز دهد. رفتارهای تبعیض‌آمیز با پایان کودکی فراموش نخواهند شد و تاثیر آن در بزرگسالی نیز همراه فرد خواهد بود و می‌تواند زمینه‌ساز پدید آمدن اختلال روانی در فرد شود.

چند پیشنهاد برای جلوگیری از احساس تبعیض

کودکان روحیه بسیار حساس و شکننده‌ای دارند و ممکن است کوچک‌ترین رفتارهای پدر و مادر از دید آن‌ها تبعیض‌آمیز باشد این وظیفه‌ی پدر و مادر است که رفتار درست و سنجیده‌ای با فرزندانشان داشته باشند تا از بروز چنین احساساتی جلوگیری کنند. هرگز کودکانتان را با هم مقایسه نکنید هر انسانی توانمندی‌ها و شایستگی‌هایی ویژه‌ی خود دارد پس نمی‌توانیم بگوییم که فرزندان در یک خانواده باید رفتار و توانایی‌هایی همسان با یک‌دیگر داشته باشند. برخی از کودکان بهانه‌جو هستند و به نادرستی گمان می‌کنند که پدر و مادرشان با آن‌ها رفتار تبعیض‌آمیز دارند. اگر دارای چنین کودکی هستید پیشنهاد می‌کنم از روان‌شناس کودک برای حل این مشکل کمک بگیرید.

author-avatar

About سوشیانت زوارزاده

من سوشیانت زوارزاده، آقای روان‌شناس، روانکاو و وب سایکولوژیست هستم.

199 thoughts on “آیا پدر و مادر بین فرزندان فرق می‌گذارند؟

  1. سحر گفت:

    من افسردگی گرفتم با اینکه همش 13 سالمه خیلی این رفتار ها بده من یکماه دارم میگم ی دستبند برام بخرید اصلا جوابمو نمیدم ولی برای خواهرهام از شیر مرغ تا جون آدمیزاد براشون میخرن

    1. Mahsa گفت:

      برای منم همنیه اما مامان و بابام برا دادشم میلیونی خرج میکنن برای من ۵۰۰ هزار تومان زیادمه
      امسال یدونه مانتو برام خریدن دومی خودم خریدم سومیم نصف پولشو خودم دادم
      هر چی خواستم منت مانتو هایی که خودم خریدمو میزارن
      جالبه برا داداشم ۱۰ میلیون لپ تاپ میخرن حالا ۲۰۰ تومان برام ی مانتو خریدین
      مثلا خیلی کار شاخی کردین

  2. ????ℎ??ℎ گفت:

    من فرزند اول خانواده مم
    بعد از من دوتا آبجیو یه داداش دارم
    بابام اخلاق درست و حسابی نداره فقط به کوچیکترین آبجیم توجه میکنه همش واسه ی اون از سره کار که میاد بستنی میخره،دستبندو…..
    ولی واسه من نمیخره من توقعی ندارم برام این چیزا رو بخره فقط همین که با من با ملایمت و خبی رفتار کنن و به نظرم احترام بزارن هیچی ازشون نمیخوام مامانمم به من اصلا توجهی نمیکنه مامانم فقط به دوتا ابجیمو داداشم توجه میکنه،یه اتفاقی بیفته میندازه سره من همش میگه تو اینجوریه خدا میدونه فردا اینکاره میشی همش یواشکی برا اجیم لباس میخره بعدن میاد به من‌پوزشو میده‌وقتی هم که میگم فرق میزاری
    میگه خدا فرق گذا رو لعنت کنه
    همش منو با بقیه ی هم سن هام مقایسه میکنه
    بخاطر رنگ پوستم که یکم سبزه ست مسخرم میکنه و کتکم میزنه حتی ابجیو داداشمم یاد گرفته
    منو با القاب های زشتی صدا میزنن
    وقتی یه لباس بخام انتخاب کنم گیر میدن این اینجوریه کوتاهه و فلان و فلان
    یه اشتباه کوچیکی ازم سر بزنه میگن نمیدونم به کی بزرگ‌گفتم تو اینجوری بار اومدی نمیدونم با کی گشتی اینجوری شدی اخلاق فلانی و‌سرم در میاری
    من واقعا مامان و بابامو هیچ وقت نمیبخشم با اینکه فقط ۱۴سالمه ولی همه بدبختی دارم میکشم.
    هیچ‌وقت هم ناشکری نمیکنم ولی صبر منم یه حدی داره.

  3. ........ گفت:

    سلام من دقیقا بر عکس شماهم من ۱۳ سالمه خواهر و برادر هستم من دخترم پدرم و مادر بین من و اون غرق چندانی نمی‌گذارند مثلا مادر اصلا نمی‌گذارد ولی پدرم می‌زاره اون به من بیشتر توجه می‌کنه و اگه من یک کاری را خراب کنم میگن اون کرده من و داداشم دیگه خسته شدیم از اخلاق مامان و بابام تویه خونه ما جنگه هر روز اونم سر چیزای خیلی بی اهمیت پدرم نمیزاره ما تا ۱۲ بیدار باشیم میگه میرم سر کار و هر روز دعوا داره اخلاقش خیلی بده همش دنبال یک بهونست دست زدن هم داره همش به ما میگه این کار کن اون کار کن چون می‌ره سرکار پول در میاره اما برای ما هیچی نمیخوه همشون می‌ریزه تو بانکش مادرم هم توی خونه همش دعوا و جیغ داره مثلا می‌ره اتاق من یه دونه ریز کاغذ افتاده روی زمین اینقدر سرم جیغ می نه همش فحش میده و مارا جلو همه خورد به همین دلیل آدم ضعیفی شدم مامانم همه راز هام را به مردم میگه همش هم پدرم را نفرین می‌کنه دیگه خسته شدم از جیغ خاش و صدای بلندی تا جایی که حرف هم میزنه می‌خوام سرمو بکوبونم تو دیوار دیگه روش حساس شدم دوست دارم واسه یک مدت برای یه جایی که سرو صدا نباشه یکم آرامش داشته باشم مامانم باید حتما یه چیزی برای دعوا پیدا کنه جیغغغغ می نه بلند واسه کاری که نکردیم دعوامون می‌کنه دیگه اعصابم خیلی خورده داداشم هم داره دیوونه میشم منم همین الان یک سروصدایی از مامانم همه جارو برداشته نمیدونم واسه چی داره یکی رو دعوا می‌کنه با این حالی که من خودش خیلی خوبم از ته خونه صدات میزنه بعد خوابی با جیغغ که یعنی جونت میلرزه بعدم جوابش را میدی هی میگه چی چی چی چی هرچی جیغ میزنی که داری چیمیگی باز نمیشنوه خسته شدم شاید الان فکر کنین که خیلیم بد نیست اما هر وقت یکی از قومامون میاد خونمون با دعواهای مامان بابام میگن تو ناراحت نمیشی تو مامان بابات دوست داری نمیدونم چی بگم از خجالت آب میشم بهم به چشم یه بدبخت زجر دیده نگاه میکنن می‌خوام هر لحظه گریه یه افسردگی شدیم گرفتم مثل یک انسان عقده ای شدم با هیچکس نمیجوشم خیلیم تنهام

  4. نیلا گفت:

    ما سه تا بچه ایم من کوچیک ترین فرزند خوانوادم برادرم فرزند اول خواهرم دوم خیلیی شاهد فرق گذاشتناش میشم جوری ک خودکشی ناموفق داشتم افسردگی گرفتم حالم اصلا خوب نیست پدرم من و دوس داره ولی مادرم دختر و پسرش و خیلی دوست داره دستش درد نکنه به من کمک مالی زیاد میکنه ولی محبت عاطفی اصلا ندارع محبتش تمومش برای برادرممم و خواهرم

  5. محمد گفت:

    سلام من هم همینطور پدر و مادرم بین من و خواهرم خیلی فرق میزارند و من اعصابم خورد میشه از بچگی بینمون فرق میزاشتند

  6. Pepem گفت:

    باشه ولی کی گفته ته تغاریا رو همیشه بیشتر از بقیه دوست دارن؟من اینجام یه ته تغاری که ازش بیزارن(:

    1. Mahsa گفت:

      سلام هم دردم?

  7. مهدی گفت:

    سلام من ۱۴ سالمه و یک خواهر دارم ۳ سالش است
    شب ها پدرم از سرکار می اید با خواهرم گرم تر است تامن نمیدونم چرا

    1. لعیا گفت:

      این و قبول کن ک خواهرت عزیز تره چون بچه اخریه و باهاش کنار بیا چون خودت اذیت میشی من کنار اومدم راه دیگه ای هم نداره

      1. الهام گفت:

        تنها راهش اینکه یه کار پیدا کن برو خوابگاه از اون خونه بیا بیرون اگه یه روزی بهت نیاز هم داشتن بهشون جواب نده

  8. حسین گفت:

    سلام.. من اسم حسینِ و فامیلیم زنده بودی
    من یک بچه ی 10 ساله ام
    من از پدر و مادرم یک سگ پامرانین می خوام ولی میگن سگ نجسه ??
    ولی ما خودمون قبلاً خواهرم که 20 سالشه سگ داشت ولی مامانم چون از سگ می ترسید فروختش????
    می دونی که خیلی ها سگ دوست دارن???
    هر چی بهشون میگم می گن سگ نجسه و میگن برات نمیخریم و خلاصه من از تهه دلم♥️♥️ سگ دوست دارم???
    ولی برام نمی خرن

  9. بی نام گفت:

    من پانزده ساله ام شش سال خانواده ام برام لباس نخریدن میگم چرا میگن پول نداریم ام جلو خودم میرم واسه داداش کوچکم لباس می خرن میگم چرا میگن اون بچه است باور کنید همه لباسام پاره است روم نمیشه برم بیرون ولی باز بی توجه تازه یه بار پارسال داداشم کنترل تلویزیون شکست گفتم من نبودم ولی باز پدرم قبول نکرد بلند شد و موهای من تاب داد دستش وسط خونه کشید تازه اش هم برام کتاب کمک درسی نمی خرن که درس بخونم چطور موفق بشم

  10. Mahin گفت:

    سلام گاهی اوقات هست که این فرق گذاشتن ها از رفتار و اخلاق و کردار ما در خانواده سر چشمه میگیره بخشی از این موارد هم در مورد بحث های مالی هست
    من خودم یه نوجونم و با توجه به سنم اون امکاناتی که نیاز دارم با یه بچه دوساله و یه فرد ۲۰ ساله متفاوته نیاز ها تفاوت دارن … این دلیل بر کم اهمیت دادن نیست . بهتره بیشتر از انجام کارهایی که باعث این رفتار ها از جانب پدر ومادر میشه رو انجام نداد حتما یه دلیلی داره و من با خوندن این نظرات دوستان در بالا بدون اینکه قصد بی احترامی داشته باشم ولی خیلی خنده دار و بچه گانه هست و بهتون پیشنهاد می کنم بیشتر با خانواده در ارتباط باشید و این ارتباط رو قوی کنید پدر و مادرتون رو درک کنید و کمک حالشون باشید مطمعناا اون ها هم شما رو درک خواهند کرد .

    1. Mina گفت:

      بخودت شک کن یا از ازدواج سابق مادرتی یا ازدواج سابق پدرت

      1. الهام گفت:

        با مشاوره مدرستون هم میتونی صحبت کنی

    2. الهام گفت:

      برو پیش مشاور خانواده بدون خانوادت برو بهشون مشکلتو بگو هر چند تهش به خونه برمیگردی یا میبرنت بهزیستی تنها کار اینکه کنکور بدی از خانوادت جدا بشی و دیگه برنگردی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *