آیا کودکان می‌توانند موبایل داشته باشند؟

آیا کودکان می‌توانند موبایل داشته باشند؟ آیا داشتن موبایل برای کودکان زیان‌آور نیست؟ کودکان از چه سنی می‌توانند موبایل داشته باشند؟ این‌ها ‌پرسش‌هایی است که بسیاری از پدران و مادران از من می‌پرسند. روشن است که پدران و مادران نگران فرزندانشان هستند آن‌ها نگرانند که موبایل تاثیر بدی در شخصیت یا رفتار فرزندشان داشته باشد. همان‌گونه که می‌دانید فناوری‌ها برای این ساخته شده‌اند که زندگی ما را بهتر کنند پس برای ما سودمند هستند اما اگر به درستی از آن‌‌ها بهره نگیریم زیان‌هایی را به دنبال خواهند داشت.

زیان و ضررهای کار با موبایل بر کودکان

بگذارید به روزگاری بازگردیم که هنوز موبایل‌های هوشمند ساخته نشده بودند و راه گفت‌و‌گوی مردم با یک‌دیگر تلفن‌های خانگی یا نامه‌نگاری بود. در آن روزگار مردم ناچار بودند که شماره تلفن دوستانشان را در دفترچه‌ای یادداشت کنند و شماره‌های مهم را به یاد بسپارند. اکنون از خود بپرسید چند شماره‌ی تلفن از دوستان و نزدیکانتان را به یاد می‌آورید؟ آیا می‌توانید ۱۰ شماره‌ی موبایل یا تلفن را به یاد بیاورید؟ بیش‌تر کسانی که من از آن‌ها این پرسش را پرسیدم گفتند که نمی‌توانند شماره‌ها را به یاد بیاورند و بدون موبایلشان توان پیدا کردن شماره‌ها را ندارند. ما با بحران بزرگی رو‌به‌رو هستیم نسل امروز در برابر نسل‌‌های پیشین حافظه‌ای کندتر و ضعیف دارد که توانایی انجام بسیاری از کارها را بدون فناوری ندارد. بهره‌گیری از فناوری زندگی انسان را آسان می‌کند اما این آسان شدن نباید به معنای نابودی اندیشیدن و به یاد سپردن باشد. برخی از پدران و مادران برای کودکان خردسالشان تبلت یا موبایل خریداری می‌کنند و به کودکی ۴ ساله این اجازه را می‌دهند که ساعت‌ها با تبلت یا موبایل کار کند. یا برای فرزندشان موبایل می‌خرند تا از خانه بیرون نرود و به جای آن در خانه بازی کند. کودکان نیازمند جنب و جوش و تحرک هستند آن‌ها در سنین نخست زندگیشان باید به کشف جهان پیرامونشان بپردازند. در این سن، کار با فناوری‌هایی مانند موبایل و تبلت بزرگ‌ترین ضربه را به کودکان می‌زند. بهره‌گیری از موبایل در سنین کودکی می‌تواند کودک را به موبایل وابسته کند و او را از انجام دیگر کارها مانند درس خواندن و بازی کردن جسمانی (فوتبال، عروسک‌بازی، رفتن به شهربازی و …) باز دارد. کودکانی که به موبایل وابسته هستند از انجام بازی‌های جسمانی خودداری می‌کنند و دوست دارند در گوشه‌ای تنها بنشینند و کسی به آن‌ها کاری نداشته باشد. موبایل‌های هوشمند جذابیت‌های فراوانی برای کودکان دارند. با یک موبایل هوشمند می‌توان ساعت‌ها بازی کرد با دوستان چت کرد فیلم و عکس گرفت یا به گشت و گذار در اینترنت پرداخت. اینترنت فضایی آزاد است که هر کسی می‌تواند به داده‌ها و اطلاعات گوناگون دسترسی پیدا کند. سال‌هاست که شرکت‌های بزرگ مانند گوگل و فیس‌بوک در تلاشند تا از نمایش محتوای نامناسب به کودکان و کسانی که زیر سن قانونی هستند جلوگیری کنند اما هنوز هم کودکان به سادگی می‌توانند به محتوای نامناسب دسترسی داشته باشند. دسترسی کودکان به محتوای نامناسب سنی، اثرات زیان‌باری روی رفتار و افکار کودک می‌گذارد. هم‌چنین گزارش‌های فراوانی درباره‌ی سو استفاده از کودکان در اینترنت تاکنون به دست آمده است.

آیا کودکان نباید موبایل داشته باشند؟

نه! کودکان به موبایل نیاز دارند. سودمندی فناوری‌ها بیش از زیان آن‌هاست. فناوری‌هایی مانند موبایل می‌توانند به رشد کودک کمک کنند به شرطی که کودکان به آن وابسته نشود و از انجام دیگر کارها بازنمانند. پس با راهنمایی و نظارت درست، می‌توانیم به کودکانمان این اجازه را بدهیم که از موبایل بهره بگیرند. پدر و مادرها از هنگامی که کودکان به رشد اخلاقی و فکری کافی رسیده باشند می‌توانند به فرزندشان اجازه دهند که موبایل شخصی داشته باشد.

کودکان از چه سنی می‌توانند موبایل داشته باشند؟

همان‌گونه که گفته شد رشد اخلاقی کودک یکی از عوامل مهم است و هنگامی که کودک به رشد اخلاقی رسید می‌تواند موبایل داشته باشد. بر پایه‌ی دیدگاه مراحل رشد اخلاقی لارنس کلبرگ، کودکان هنگامی که بتوانند از قوانین و هنجارهای اجتماعی پیروی کنند توانایی تشخیص خوب و بد را خواهند داشت. پس در این مرحله کودکان به قوانینی که پدران و مادران در بهره‌گیری از موبایل برایشان می‌گذارند پایبند خواهند بود. در پاسخ به این پرسش که کودکان از چه سنی می‌توانند موبایل داشته باشند باید گفت که کودکان حداقل باید ۱۳ ساله باشند تا موبایل داشته باشند. اما داشتن موبایل به معنای دسترسی به همه چیز با موبایل نیست. کار کردن با موبایل باید کنترل و محدود باشد به ویژه در کار کردن با اینترنت باید نظارت انجام شود. پدران و مادران باید برای کودکانشان قوانینی بگذارند تا فرزندانشان در کار با موبایل از آن پیروی کنند. برای نمونه به فرزندانتان بگویید اجازه ندارند پیش از انجام تکالیف مدرسه با موبایلشان کار کنند. اجازه ندارند موبایلشان را به مدرسه ببرند. اجازه ندارند بیش از اندازه با موبایل کار کنند و ساعت کار با موبایل محدود باشد.