آیا برای زندگیتان برنامه دارید؟ بیش‌تر مردم بر این باورند که در برنامه‌ریزی و انجام کارهایشان مهارت دارند. اما هنگامی که یک هفته زندگی روزمره‌شان را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که بیش‌تر آن‌ها در به انجام رساندن کارها دچار چالش هستند و نمی‌توانند برای اهدافشان تلاش کنند. برنامه‌ریزی درست و انجام آن یکی از نخستین اصولی است که برای رسیدن به اهداف و موفقیت در زندگی نیاز است. من در این نوشته شما را با ویژگی‌های یک برنامهٔ خوب آشنا خواهم کرد.
چرا به برنامه ریزی نیازمندیم؟ چرا باید برنامه‌ریزی کنیم؟
کسانی که در زندگیشان برنامه ریزی دارند کارها را در کوتاه‌ترین زمان به انجام می‌رسانند و نیاز نیست که وقت گرانبهایشان را به خاطر بی‌برنامگی هدر دهند. برنامه‌ریزی از سردرگمی و اشتباه جلوگیری می‌کند و به همین خاطر است که انرژی کمتری برای انجام کارها صرف می‌شود. وقت انسان محدود است و بهتر است که انرژی و توانمان را در راه درست مصرف نماییم. افراد بی‌برنامه همیشه درگیر اضطراب و ترس از انجام نشدن کارها هستند و سلامت روان خود را به خطر می‌اندازند. اما اگر بتوانیم کارها را به درستی و در زمان درست به انجام برسانیم آٰرامش خواهیم یافت.
برای برنامه‌ریزی به چه مسائلی باید توجه کرد؟
موارد گوناگونی را باید پیش از برنامه‌ریزی در نظر داشته باشیم. باید بدانیم که اهداف ما در زندگی چیست و برای چه چیزی برنامه‌ریزی می‌کنیم؛ باید آینده‌نگر باشیم و پیش‌بینی کنیم که برنامه‌ریزی و انجام درست آن ما را به چه چیزی می‌رساند؛ چه توانمندی‌ها و کاستی‌هایی داریم که می‌تواند به پیشرفت و پسرفت ما بیانجامد؛ چه چالش‌ها و موانعی بر سر راه ما قرار دارد. برای انجام چه کارهایی برنامه‌ریزی می‌کنیم و اولویت هر کار چیست؛ از همه مهم‌تر این‌که اگر این برنامه موفقیت‌آمیز نبود چه راهکارهایی برای جبران آن داریم. یا به بیانی دیگر آیا نقشهٔ دوم یا سومی به عنوان برنامهٔ جایگزین داریم؟
ویژگی‌های یک برنامه‌ریزی خوب چیست؟
برنامه‌ریزی باید قابل اجرا باشد.
بیش‌تر مردم برنامه‌های سخت و غیر قابل انجام را به عنوان برنامه‌ای خوب در نظر می‌گیرند. اما این باعث می‌شود که هیچ گاه برنامه به انجام نرسد. برنامهٔ خوب برنامه‌ای است که با توانایی‌ها و مهارت‌های ما سازگار باشد. فر ض کنیم که می‌خواهیم ورزش کردن را پس از سال‌ها با دویدن آغاز کنیم. آیا می‌توانیم در روزهای نخست ۱ ساعت بدویم؟ نه، پس باید این کار را با زمان‌های کم‌تر آغاز کنیم تا بتوانیم آن را به انجام برسانیم.
برنامه‌ریزی باید جامع و کامل باشد
برنامه خوب برنامه‌ای است که همهٔ کارهای ما را دربرگیرد. این برنامه باید با در نظر گرفتن اهداف، وظایف و اولویت‌های زندگی آماده شود. اگر برنامه‌ریزی ما جامع نباشد فرق چندانی با بی‌برنامگی نخواهد داشت. در این شرایط ممکن است کارهایی که در برنامه گنجانده نشده است باعث استرس ما شوند و به دنبال جایگزین کردن آن‌ها با کارهای تعیین شده در برنامه باشیم. برنامه شکست خواهد خورد.
برنامه‌ریزی باید زمان‌بندی داشته باشد
برای انجام کارها باید زمان خاصی را مشخص نمایید. اگر برای هر کاری زمان مشخصی داشته باشیم دیگر دچار به تعویق انداختن یا جایگزینی نمی‌شویم. بیش‌تر کسانی که دچار اهمال‌کاری هستند و از انجام نشدن کارهایشان گلایه دارند با این دو مشکل روبرو هستند. در جلسه‌های کوچینگ بارها دیده‌ام که رهجویان به من می‌گویند. استرس اجازهٔ انجام برخی از کارها را به آن‌ها نمی‌دهد و تصمیم می‌گیرند کار دیگری را که از نظرشان مهم‌تر است به انجام برسانند. این پدیده همان جایگزینی کار است. این مشکل به خاطر نداشتن زمان‌بندی و اولویت‌بندی نکردن کارها پدید می‌آید. از سوی دیگر نبود زمان‌بندی باعث می‌شود فرد احساس کند می‌تواند کار را در زمانی دیگر انجام دهد پس انجام آن را به تعویق می‌اندازد. برای جلوگیری از هر دو مورد لازم است که برنامه‌ریزی با زمان‌بندی درست و با پیروی از اولویت‌ها انجام شود.
برنامه‌ریزی باید انعطاف‌پذیر باشد
انعطاف‌پذیری به ما کمک می‌کند تا انجام برنامه را با وجود چالش‌ها و موانع ممکن کنیم. انعطاف‌پذیر بودن برنامه به این معنی است که اگر در طول روز با چالش‌هایی روبرو شدیم بتوانیم آن‌ها را مدیریت و برنامه را به انجام برسانیم. فرض کنید مهمانی سرزده به خانه شما می‌آید و چند ساعت از وقت شما به خوش‌گذرانی با او می‌گذرد. در این حالت بخشی از برنامهٔ شما نیازمند تغییر است. اگر در آن ساعت باید مطالعه می‌کردید و به ظاهر این زمان را از دست داده‌اید نگران نباشید. می‌توانید زمان استراحت‌های بعدی خود را با خواندن کتاب پر کنید یا این کار را هنگام درست کردن شام انجام دهید.
برنامه‌ریزی نباید خسته کننده باشد
نباید با برنامه‌ریزی خشک و بی‌روح زندگیتان را تبدیل به یک زندگی ماشینی کنید. برنامه‌ریزی با هدف بهبود شرایط و افزایش آرامش انجام می‌شود. پس اگر برنامه‌ریزی باعث خستگی روحی و جسمانی بیش از اندازه شود این برنامه شکست‌خورده است. برای جلوگیری از بی‌انگیزگی و خسته‌کننده شدن برنامه حتما باید تنوع را در نظر بگیرید و فعالیت‌های سرگرم‌کننده و لذت‌بخش را هم در برنامه بگنجانید. بیش‌تر کسانی که دست به برنامه‌ریزی می‌زنند فقط به انجام وظایف و تعیین زمان آن‌ها توجه می‌کنند اما برنامهٔ خوب برنامه‌ای است که سرگرمی و حس شادی را هم در خود داشته باشد.
اگر به دنبال یک راهنما برای برنامه‌ریزی و موفقیت در زندگی هستید ما با خدمات کوچینگ آمادهٔ راهنمایی و کمک به شما هستیم.
